Eurovision: Άγνωστες ιστορίες και… παρατράγουδα!

Αποκλεισμοί, ψέματα και πολιτικές διαμάχες στο μεγαλύτερο μουσικό διαγωνισμό του πλανήτη

Άλλοι την κατακρίνουν, για άλλους είναι «ένοχη απόλαυση» και άλλοι δηλώνουν περήφανα πως είναι Eurofans. Από όποια πλευρά και να το δει κανείς, είναι αναμφισβήτητο πως η Eurovision δεν είναι απλά ένας μουσικός διαγωνισμός, αλλά ένα μεγάλο πάρτυ που ενώνει όλη την Ευρώπη και έχει καθιερωθεί ως ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς στην ιστορία της.

Κάθε χρόνο, χώρες – μέλη της EBU ρίχνονται «στη μάχη» προσπαθώντας να δημιουργήσουν την εμφάνιση αυτή που θα καταφέρει τα αποσπάσει τον ενθουσιασμό των Ευρωπαίων, και κατ’ επέκταση τα περισσότερα 12αρια ώστε να φέρουν τον διαγωνισμό στο «σπίτι» τους. Από τα ροκ τέρατα της Φινλανδίας μέχρι τις χαριτωμένες γιαγιάδες της Ρωσίας να χορεύουν επί σκηνής, η αλήθεια είναι πως στη σκηνή της Eurovision έχουμε δει να συμβαίνουν σχεδόν τα πάντα. Τα γνωρίζουμε όμως όλα;

Με αφορμή τον αποψινό τελικό του 65ου Διαγωνισμού της διοργάνωσης, ο Χ-τύπος σας πηγαίνει σε ένα «ταξίδι στο χρόνο», μέσα από ιστορίες και γεγονότα της Eurovision που μπορεί να μην θυμάστε, ή να μην έχετε καν ακουστά.

Όταν το έπαθλο μοιράστηκε… δια τέσσερα!

Ο Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision 1969 ήταν ο 14ος στη σειρά. Τότε, όχι μια, όχι δύο, αλλά… τέσσερις (!) χώρες (το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία, η Ολλανδία και η Γαλλία) κέρδισαν τον διαγωνισμό, την πρώτη φορά που σημειώθηκε μια κατάσταση ισοπαλίας.

Ωστόσο, δεν υπήρχε τότε κανένας κανόνας για την κάλυψη μιας τέτοιας πιθανότητας, και οι τέσσερις χώρες ανακηρύχθηκαν κοινές νικήτριες. Εν τέλει, η ρίψη ενός νομίσματος είχε ως αποτέλεσμα η διοργανώτρια χώρα για την επόμενη χρονιά να αποφασιστεί η Ολλανδία.

 

Η Βελγίδα που «ξεγέλασε» τους διοργανωτές

Η νεότερη νικήτρια στην ιστορία του θεσμού είναι η Sandra Kim από το Βέλγιο που κέρδισε τη Eurovision το 1986. Όταν κέρδισε την Eurovision ήταν μόλις 13 ετών και έγινε η νεαρότερη σε ηλικία νικήτρια του διαγωνισμού, παρότι ισχυριζόταν ότι ήταν 15 ετών (κάτι που ανέφεραν και οι στίχοι του νικητήριου τραγουδιού “J’aime la vie”) .

Η Ελβετία ζήτησε την ακύρωση της νίκης μετά την αποκάλυψη της πραγματικής ηλικίας της Κιμ, χωρίς αποτέλεσμα. Το ρεκόρ αυτό φυσικά δεν πρόκειται να καταρριφθεί δεδομένου του τρέχοντος κανονισμού για το όριο ηλικίας, αλλά και από τη στιγμή που έχει καθιερωθεί η Eurovision Junior.

 

Παρέμβαση εξαιτίας του… Zuckerberg

Η συμμετοχή του Σαν Μαρίνο το 2012 αρχικά ονομάστηκε «Facebook Uh Uh Oh», αλλά τροποποιήθηκε αφού διαπιστώθηκε ότι παραβαίνει τους κανόνες του διαγωνισμού της Eurovision που απαγορεύουν την τοποθέτηση προϊόντων. Αφού άλλαξε σε “The Social Network Song” («Το Τραγούδι του Κοινωνικού Δικτύου»), η νέα έκδοση είχε όλες τις αναφορές στην αυτοκρατορία του Mark Zuckerberg – η οποία έκανε κάποιους στίχους να φανούν περίεργοι καθώς είχαν σχεδιαστεί για να κάνουν ρίμα με το “Facebook”.

Και αν κάποιος ανατρέξει στην εμφάνιση θα προσέξει επίσης ότι τα χρώματα των κοστουμιών των ερμηνευτών μοιάζουν εξαιρετικά με εκείνα ενός συγκεκριμένου κοινωνικού δικτύου…

 

Οι εισβολείς

Όπως κάθε μεγάλο δημόσιο event, έτσι και η Eurovision έχει πέσει ουκ ολίγες φορές «θύμα εισβολέων». Το 2010 στη Μόσχα και την ώρα που η ισπανική συμμετοχή βρισκόταν επί σκηνής, ο γνωστός «Jimmy Jump» ανέβηκε στο stage μέχρι που κλήθηκε η ασφάλεια για να τον απομακρύνει, δίνοντας τη δυνατότητα στη χώρα να επαναλάβει την εμφάνισή της.

Το ίδιο συνέβη και το 2019 κατά τη διάρκεια της εμφάνισης της Αγγλίας όταν κάποιος άρπαξε το μικρόφωνο από τη SuRie και φωνάζοντας ενάντια στα ΜΜΕ της χώρας. Τέλος, και η Ουκρανή νικήτρια Jamala βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα παρόμοιο περιστατικό όταν τραγουδούσε στο interval act στο Κίεβο το 2017.

 

«Φρένο» στη φετινή συμμετοχή της Λευκορωσίας

Και για να αναφερθούμε και σε κάτι πιο… σημερινό, όποιος παρακολουθεί τις εξελίξεις θα πρόσεξε πως μεταξύ άλλων από το φετινό Διαγωνισμό απουσιάζει η συμμετοχή της Λευκορωσίας. Ο λόγος δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι η συμμετοχή της αποβλήθηκε από την EBU, καθώς το τραγούδι που υποβλήθηκε είχε στίχους με πολιτικούς τόνους που κοροϊδεύουν το κίνημα υπέρ της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας και θεωρήθηκε εθνικιστικό. Παρόλα αυτά η Eurovision ζήτησε από τη χώρα να υποβάλλει κάποιο άλλο κομμάτι στη θέση του, κάτι που εν τέλει δεν απέφερε καρπούς.

 

Τα απρόβλεπτα της Ελλάδας

Παρότι η χώρα μας είχε πάντα μια δυναμική παρουσία στο Διαγωνισμό, μέσα στην ιστορία της εντοπίζονται ορισμένα κενά. Κάνοντας το ντεμπούτο της με τη Μαρινέλλα το 1974, το 1975 δεν συμμετείχε για άγνωστους λόγους, σύμφωνα με την EBU. Στη συνέχεια βέβαια, έγινε γνωστό ότι η αποχή αποτέλεσε κίνηση διαμαρτυρίας για το ντεμπούτο της Τουρκίας στον διαγωνισμό σε συνάρτηση με την νωπή τότε Τουρκική εισβολή στην Κύπρο της 20ης Ιουλίου 1974.

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1982 η χώρα μας επέλεξε να στείλει στον διαγωνισμό της Eurovision το τραγούδι “Σαρανταπέντε Κοπελιές”, με τον Θέμη Αδαμαντίδη στην ερμηνεία. Το κομμάτι κατατέθηκε στην EBU και μετά από καταγγελίες κρίθηκε ως μη “πρωτότυπο”, όπως επιβάλλει ο θεσμός, μιας και βασιζόταν στιχουργικά και μουσικά σε άλλα κομμάτια. Έτσι, θεωρήθηκε “διασκευή”. Για την ακρίβεια, “πατούσε” πάνω στο “γεφύρι της Άρτας”, με τον στίχο “Σαρανταπέντε πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες” να γίνεται “Σαρανταπέντε κοπελιές κι εξήντα γοργονίτσες” και μουσικά στο “Ποιος πληρώνει το βαρκάρη” του Γιάννη Μαρκόπουλου.

Η Ελλάδα επέστρεψε και πάλι στον διαγωνισμό το 1985 και η Πωλίνα επιλέχθηκε για να την εκπροσωπήσει στον διαγωνισμό το 1986, ωστόσο η ΕΡΤ αποσύρθηκε από το διαγωνισμό απροσδόκητα. Η Πωλίνα δήλωσε ότι αυτό οφειλόταν σε πολιτικές ταραχές στην Ελλάδα εκείνη την εποχή, ενώ από μια ιστοσελίδα της Eurovision, σημειώθηκε πως ο πραγματικός λόγος ήταν ότι ο διαγωνισμός επρόκειτο να πραγματοποιηθεί το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Η Ελλάδα επέστρεψε στο διαγωνισμό το 1987 και συμμετείχε κάθε χρόνο μέχρι που το 1999 δεν της επιτράπηκε να συμμετάσχει, γιατί τα τελευταία πέντε χρόνια, ο μέσος όρος των βαθμών που είχε λάβει η χώρα είχαν πέσει κάτω από το όριο, μετά την 20η θέση του συγκροτήματος “Θάλασσα” το 1998. Το επόμενο έτος, η ΕΡΤ ανακοίνωσε ότι για οικονομικούς λόγους δεν θα επέστρεφε στο διαγωνισμό.

 

Οι 6… εντολές

Είναι φυσικό προκειμένου να διασφαλιστεί η δίκαιη αντιμετώπιση των συμμετοχών να υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός κανόνων. Επειδή όμως η λίστα είναι αρκετά μακριά, σας παρουσιάζουμε τους πιο βασικούς κανόνες της Eurovision που ίσως να μην γνωρίζατε μέχρι σήμερα:

• Απαγορεύεται η παρουσία ζωντανών ζώων στη σκηνή.
• Όλα τα τραγούδια θα πρέπει να έχουν στίχους και ευδιάκριτα φωνητικά, καθώς τραγούδια που περιλαμβάνουν μόνο μουσική δεν επιτρέπονται. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Νορβηγία κέρδισε το 1995 με το Secret Garden Song που είχε μόνο 24 λέξεις.
• Τα τραγούδια πρέπει να έχουν διάρκεια έως 3 λεπτά.

• Στη σκηνή επιτρέπεται η παρουσία μέχρι 6 ατόμων (μαζί με χορευτές και φωνητικά).
• Κανένας καλλιτέχνης δεν μπορεί να εκπροσωπήσει πάνω από μια χώρες την ίδια χρονιά (το ίδιο βέβαια δεν ισχύει για στους στιχουργούς και τους σκηνοθέτες).
• Όλα τα φωνητικά επί σκηνής θα πρέπει να είναι ζωντανά, και όχι playback. Ωστόσο, για τη φετινή χρονιά η EBU – δεδομένων της κατάστασης που έχει διαμορφώσει η πανδημία- άλλαξε τον κανόνα αυτό και επέτρεψε σε όποια χώρα επιθυμεί να χρησιμοποιήσει ηχογραφημένα φωνητικά.