“Χρέος της σοσιαλδημοκρατίας η μείωση των ανισοτήτων”, του Νίκου Ανδρουλάκη

Άρθρο του Ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής

Η υγειονομική κρίση της πανδημίας, μπορεί να επέφερε ένα αναπάντεχο και ισχυρό σοκ για όλες ανεξαιρέτως τις οικονομίες, ο τρόπος αντιμετώπισης όμως των συνεπειών της καθορίζεται από τις αποφάσεις που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις. Βεβαίως, κάθε πολιτικήαπόφαση παράγει ωφελημένους και χαμένους. Δυστυχώς, με βάση τα έως τώρα δεδομένα, φαίνεται πως οι ανισότητες  τόσο εντός των δυτικών κοινωνιών όσο και μεταξύ των κρατών εξακολουθούν να οξύνονται.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών προειδοποιεί ότι το κλείσιμο των σχολείων εξαιτίας της πανδημίας, που αφορά άνω των 156 εκατομμυρίων μαθητών παγκοσμίως, αναμένεται να προκαλέσει, εάν συνεχιστεί,«την καταστροφή μίας γενιάς». Στο ίδιο μήκος κύματος,ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αποκάλυψε πως το 75% των εμβολίων που ελήφθησαν παγκοσμίως έχουν συγκεντρωθεί, μέχρι στιγμής, σε 10 μόνο χώρες, κάνοντας λόγο για «τρομακτική αδικία».

Παρά τη ζοφερή αυτή κατάσταση που διαγράφεται παγκοσμίως, οι σύγχρονοι κροίσοι, όπως ο Τζεφ Μπέζος και ο Ρίτσαρντ Μπράνσον, που επωφελήθηκαν τα μέγιστα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αντί να συνεισφέρουν στην επιστήμη και στον εμβολιασμό των φτωχότερων περιοχών του πλανήτη, σπαταλούν, με τρόπο προκλητικό, δισεκατομμύρια για να πραγματοποιήσουν ταξίδι στο Διάστημα.

Αναφορικά με τις ανισότητες στο εσωτερικό των ανεπτυγμένων οικονομιών, οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι τα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης από τις κεντρικές τράπεζες δεν αρκούν από μόνα τους εάν δεν συνοδεύονται από ένα πιο τολμηρό πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής από τις κυβερνήσεις. Αυτό τον δρόμο δείχνουν και οι πρωτοβουλίες του Τζο Μπάιντεν στις ΗΠΑ, με σκοπό την τόνωση των δημοσίων επενδύσεων και την αύξηση των θέσεων εργασίας. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε στην ιστορικής σημασίας θέσπιση του Ταμείου Ανάκαμψης. Η σημασία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας έγκειται στο ότι για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση βγαίνει στις αγορές για να δανειστεί πάνω από 800 δισεκατομμύρια ευρώ εκ των οποίων η πλειοψηφία δε καταγραφεί στο χρέος των Κρατών Μελών που θα τα χρησιμοποιήσουν, αλλά θα αποπληρωθεί κατευθείαν από τον κοινό Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό.

Ωστόσο, εξακολουθούν να μένουν αναπάντητα ορισμένα σοβαρά ερωτήματα για την μετα-Covid εποχή. Ποιοι θα επωμιστούν το βάρος της αποπληρωμής των δυσθεώρητων δημόσιων χρεών που έχουν σωρευτεί; Θα επικρατήσουν ξανά οι δημοσιονομικά συντηρητικοί στην Ευρωζώνη, προωθώντας μια ξαναζεσταμένη εκδοχή του δόγματος της «επεκτατικής λιτότητας» που βίωσαν οι χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας και ιδιαίτερα η Ελλάδα; Ή αντίθετα, θα αναληφθούν εκείνες οι θαρραλέες πολιτικές πρωτοβουλίες σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο που θα μεταθέτουν το κόστος αντιμετώπισης της κρίσης στους σύγχρονους κροίσους, μειώνοντας τις όλο αυξανόμενες ανισότητες;

Η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία οφείλει να αναλάβει ηγεμονικό ρόλο στη διαδικασία εξανθρωπισμού της παγκοσμιοποίησης, με έναν ρηξικέλευθο προγραμματικό λόγο.  Το παράδειγμα της πρόσφατης συμφωνίας για τον παγκόσμιο ελάχιστο εταιρικό φόρο που υπογράφηκε από 130 χώρες, υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ, αποτελεί απόφαση-ορόσημο. Βεβαίως, πολλά έχουν ακόμα να γίνουν, παγκοσμίως αλλά και ειδικότερα στην Ευρωζώνη. Το ζήτημα της κατάργησης των φορολογικών παραδείσων που εξακολουθούν να υπάρχουν εντός της Ευρωζώνης, παραμένει μια απαράδεκτη εκκρεμότητα, παρά την πίεση που ασκούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την Ομάδα των Σοσιαλιστών. Η αναθεώρηση επίσης των δημοσιονομικών κανόνων στη ζώνη του ευρώ και η αντικατάσταση των άκαμπτων αριθμητικών δεικτών για τα χρέη και τα ελλείμματα από ένα πιο ευέλικτο πλαίσιο, η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης με την υιοθέτηση του ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων, όπως και η μονιμοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελούν ορισμένες ακόμα προτεραιότητες στην ατζέντα της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας. Μόνο μέσα από τέτοιου είδους ηγεμονικές πολιτικές παρεμβάσεις θα καταφέρουμε να περάσουμε από την εποχή της όξυνσης των ανισοτήτων στην εποχή της σύγκλισης και της ευημερίας των λαών.