Ελάτε στην παρέα μας

Κεντρικό Θέμα

Α΄ Κατοικία: Σφίγγει η θηλιά για χιλιάδες δανειολήπτες – Πώς σώζεται από 1η Μαΐου

Δημοσιεύθηκε

στις

Στην κόψη του ξυραφιού ακροβατούν χιλιάδες δανειολήπτες καθώς από την 1η Μαΐου χάνεται το δικαίωμα προσφυγής τόσο στο νόμο για την προστασία της α’ κατοικίας, όσο και στο νόμο Κατσέλη.

Οι εξελίξεις αναμένονται δραματικές και όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι θα ακολουθήσει μπαράζ πλειστηριασμών ακόμη και για τους οφειλέτες που έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι έως τα τέλη Ιουλίου έχουν προγραμματιστεί να γίνουν 4.238 πλειστηριασμοί, κάτι που σημαίνει, ότι θα σφίξει ακόμη περισσότερο η θηλιά στο λαιμό των κόκκινων δανειοληπτών.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο γίνεται εξαιρετικά αυστηρό και είναι βέβαιο ότι χιλιάδες σπίτια που σήμερα ανήκουν σε δανειολήπτες που δεν μπορούν να πληρώσουν τη δόση του δανείου, θα βγουν στο σφυρί.
Στο πλαίσιο αυτό τράπεζες και funds θα ακολουθήσουν μια πιο επιθετική μορφή διαχείρισης των κόκκινων δανείων, όπου οι πλειστηριασμοί θα είναι το βασικό τους «όπλο».

Οι μόνοι που θα εξαιρούνται από τους πλειστηριασμούς είναι όσοι:

  • έχουν κάνει έως τα τέλη Απριλίου αίτηση προκειμένου να ενταχθούν στην πλατφόρμα που λειτουργεί στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, • έχουν κάνει αίτηση στον νόμο Κατσέλη και έχουν πάρει προσωρινή ή μόνιμη προστασία από το δικαστήριο.

Η πτώχευση
Όπως γίνεται αντιληπτό η κατάργηση του νόμου Κατσέλη αλλάζει άρδην τα δεδομένα για δανειολήπτες που βρίσκονται στο «κόκκινο», καθώς από τη μια στιγμή στην άλλη κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους.
Ο νόμος 3869/2010 θα αντικατασταθεί από ένα νέο πτωχευτικό δίκαιο, μέσω του οποίου ένα νοικοκυριό θα πτωχεύει όπως μια επιχείρηση, χωρίς όμως την προστασία της περιουσίας του.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ένα φυσικό πρόσωπο αποκτά δικαίωμα στην πτώχευση, υπό την προϋπόθεση ότι θα δηλώνει πως αδυνατεί να πληρώσει τα δάνεια που πήρε στο παρελθόν.
Για να απαλλαγεί όμως από τα χρέη που έχει δημιουργήσει θα πρέπει και να προχωρήσει στη ρευστοποίηση όλης της περιουσία του, ανεξάρτητα από το εάν πρόκειται για πρώτη ή δευτερεύουσα κατοικία.
Το νέο πλαίσιο προβλέπει σε πρώτη φάση την προληπτική αναδιάρθρωση και στη συνέχεια, πτώχευση και ρευστοποίηση, απαλλαγή από τα χρέη και την χορήγηση επιδόματος στέγασης στους ευάλωτους.

Στρατηγικοί κακοπληρωτές
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου, τονίζουν ότι στόχος του νέου πλαισίου είναι να βγουν στη σέντρα οι λεγόμενοι στρατηγικοί κακοπληρωτές, αυτοί δηλαδή που ενώ έχουν, αρνούνται να πληρώσουν.
Στοιχεία από τις τράπεζες δείχνουν ότι ένας στους τέσσερις  δανειολήπτες είναι στρατηγικός κακοπληρωτής, ενώ ανάλογη τακτική ακολουθεί και ένας στους δύο από αυτούς που εντάχθηκαν στο νόμο Κατσέλη.
Τα ίδια στελέχη εξηγούν ότι η κακή χρήση του νόμου 3869/2010 είναι και ο βασικός λόγος που πρέπει να καταργηθεί, καθώς δεν αντιμετωπίζει ισότιμα αυτούς που είναι συνεπείς στην αποπληρωμή του δανείου τους.
«Η μάχη κατά των στρατηγικών κακοπληρωτών είναι σε εξέλιξη», έλεγε στον «Χτύπο» τραπεζικό στέλεχος και εξηγούσε ότι για τον περιορισμό τους σημαντικό ρόλο θα παίξουν τα funds.

Διευκρίνιζε μάλιστα ότι:

  • η στροφή σε επιθετικότερες μορφές διαχείρισης των κόκκινων στεγαστικών δανείων, με πλειστηριασμούς ακινήτων ακόμη και αν πρόκειται για την α’ κατοικία, αλλάζει τα δεδομένα,
  • η ανοχή θα τελειώσει όταν γίνουν ακόμη πιο μαζικές μεταφορές κόκκινων δανείων σε funds, τα οποία έχουν την τεχνογνωσία να «ξεψαχνίσουν» την περιουσία ενός οφειλέτη.

Η πολιτική των funds άλλωστε στον τομέα των στεγαστικών δανείων δεν θα χαρακτηρίζεται, είτε από την ευαισθησία είτε από την ανοχή που επέδειξαν έως τώρα οι τράπεζες.
Βασικό κριτήριο στη διαχείριση των δανείων και των ακινήτων τα οποία θα περάσουν στα χέρια εταιριών διαχείρισης θα είναι η αξία ρευστοποίησής, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους οφειλέτες που δεν θα είναι συνεπείς.

Νέο πλαίσιο
Το τέλος του νόμου Κατσέλη, υποχρεώνει την κυβέρνηση να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα απελευθερώνει τους πλειστηριασμούς.
Ο Χρήστος Σταϊκούρας θα πρέπει μέσω του νέου νόμου να ισορροπήσει σε τεντωμένο σχοινί, προκειμένου να μην ανοίξει μέτωπο με δανειολήπτες που αποτελούν κρίσιμη εκλογική μάζα.
Το στοίχημα δεν είναι εύκολο με δεδομένο ότι χιλιάδες σπίτια θα βγουν στο σφυρί, κάτι που σημαίνει ότι η χώρα μπορεί να ζήσει τον εφιάλτη που βίωσε η Ισπανία πριν από λίγα χρόνια.
Πρώτη προτεραιότητα είναι να δημιουργηθεί ένα ενιαίο σχήμα προστασίας, καθώς ο αριθμός των οκτώ που υπάρχουν έως σήμερα, δημιουργεί σύγχυση  και κρίνεται υπερβολικός.
Παράλληλα δέσμευση της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι να δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία σε πολίτες και επιχειρήσεις, που ενώ θέλουν δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν.

Επίδομα στέγης
Με δεδομένο ότι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές θα βρεθούν στο στόχαστρο του νέου νόμου, το ερώτημα που τίθεται είναι τι θα γίνει από την 1η Μαΐου και μετά, με τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Το μόνο σίγουρο για την ώρα είναι ότι θα μπει τέλος στην επιδότηση του στεγαστικού δανείου, κάτι που συμβαίνει σήμερα, με όποιον κάνει αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Όποιος χάνει την α’ κατοικία θα μπορεί να λαμβάνει επίδομα στέγης για να είναι σε θέση να πληρώνει ένα μέρος του ενοικίου για τη διαμονή στο σπίτι που έχει επιλέξει.
Κατά συνέπεια επίδομα στέγης θα χορηγείται: •  στον οφειλέτη που έχει απωλέσει το ακίνητό του, •  στον οφειλέτη που η ακίνητη περιουσία του έχει ρευστοποιηθεί από την τράπεζα.

Ύψος επιδόματος
Όσον αφορά στο ύψος του επιδόματος στέγης αυτό δεν έχει καθοριστεί ακόμη, καθώς θα αποτελέσει αντικείμενο των συζητήσεων στο πλαίσιο της επεξεργασίας του νέου πτωχευτικού νόμου.
«Η άσκηση θα ολοκληρωθεί στα τέλη Απριλίου ή και αργότερα, όταν θα είμαστε έτοιμοι» είπε πρόσφατα ο Χρ. Σταϊκουρας και δεσμεύτηκε να επανέλθει όταν θα υπάρξουν επιπλέον στοιχεία.
Παράλληλα, ο υπουργός Οικονομικών καλεί τους πολίτες να κάνουν χρήση της υφιστάμενης πλατφόρμας μέσω του νέου «νόμου Κατσέλη» έως και την 1η Μαΐου.
«Όποιος έχει πρόβλημα, να ενταχθεί στο σύστημα και να σώσει το σπίτι του», ήταν η φράση που χρησιμοποίησε, δείχνοντας με τον τρόπο αυτό ότι το πλαίσιο που θα δημιουργηθεί θα είναι αυστηρότερο.

Δικαστική οδός
Στην περίπτωση πάντως που η αξία του πλειστηριασμού της α’ κατοικίας ή της περιουσίας του δανειολήπτη, μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο και να καταθέσει αίτηση πτώχευσης.
Στην ουσία δηλαδή, το δικαστήριο θα αποφασίσει για την απαλλαγή του από το σύνολο του χρέους του , κάτι που θα δώσει τη δυνατότητα για μια δεύτερη ευκαιρία.
Εάν βέβαια συμβεί κάτι τέτοιο, ο δανειολήπτης ναι μεν θα μπορεί να αρχίσει και πάλι τη ζωή του απαλλαγμένος από χρέη, αλλά δεν θα έχει περιουσία καθώς θα έχει ρευστοποιηθεί στη διαδικασία της πτώχευσης.

Στο… νοίκι
Η απώλεια της α’ κατοικίας δε σημαίνει ότι ο δανειολήπτης πρέπει να φύγει υποχρεωτικά από το σπίτι που διαμένει μόνος ή με την οικογένεια του, εάν προχωρήσει σε συμφωνία με την τράπεζα.
Η συμφωνία αυτή όμως θα προβλέπει ότι αντί για δόση θα πληρώνει το μήνα το ενοίκιο που έχει συμφωνήσει και έτσι από ιδιοκτήτης σπιτιού θα γίνει νοικάρης.
Για να συμβεί όμως κάτι τέτοιο, το ενοίκιο πρέπει να ανταποκρίνεται και στις οικονομικές του δυνατότητες, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, θα βρεθεί αντιμέτωπος με έξωση.

Θηλιά
Κρίσιμος σε κάθε περίπτωση είναι ο ρόλος που θα διαδραματίσουν από εδώ και στο εξής οι τράπεζες, οι οποίες θέλουν να ξεφορτωθούν τα «κόκκινα» δάνεια των προηγούμενων χρόνων.
Το βέβαιο με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνονται είναι πως όποιος δεν συμμορφώνεται θα βρίσκεται αντιμέτωπος με τον πλειστηριασμό και την απώλεια του σπιτιού και της περιουσίας του.
Οι τράπεζες θα σφίξουν ακόμη περισσότερο τη θηλιά γύρω από το λαιμό των «κόκκινων» δανειοληπτών, για να γεμίσουν τα ταμεία τους με «ζεστό χρήμα» και να αυξήσουν την κερδοφορία τους.

Η είσπραξη των οφειλών θα γίνεται με:
• εξώδικη καταγγελία της δανειακής σύμβασης απαιτώντας ολόκληρο το ποσό του δανείου
• έκδοση διαταγής πληρωμής ως απαραίτητο μέσο για την έναρξη των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης – πλειστηριασμών ακινήτων,
• επίδοση έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης στον οφειλέτη,
• πλειστηριασμούς, δηλαδή σπίτια στο σφυρί.

«Άμυνες»
Όπως γίνεται αντιληπτό τα περιθώρια στενεύουν για όσους δανειολήπτες βρίσκονται στο «κόκκινο», οι οποίοι είτε θα ρυθμίσουν τις οφειλές τους, είτε θα χάσουν την περιουσία και το σπίτι τους.
Καλό είναι επίσης να γνωρίζουν ότι «άμυνες» υπάρχουν, αλλά είναι για πολύ συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, κάτι που σημαίνει ότι αμέσως μετά ακολουθεί πλειστηριασμός.
Το βασικό μέσο άμυνας απέναντι στον πλειστηριασμό είναι η διαταγή πληρωμής, καθώς ο νόμος ορίζει ανακοπή εντός προθεσμίας 15 εργασίμων ημερών από την επίδοση.

Επίσης:
• Πρέπει να κατατεθεί ανακοπή, όταν υπάρχουν ελαττώματα στην εγκυρότητα της τελευταίας πράξης της εκτέλεσης μέσα σε 60 ημέρες αφότου μεταγράφει η περίληψη της κατακυρωτικής έκθεσης.
• Πρέπει να κατατεθεί αίτηση διόρθωσης της κατασχετήριας έκθεσης είκοσι εργάσιμες ημέρες πριν τον πλειστηριασμό.

Στην αίτηση αυτή, θα πρέπει να επισημαίνονται τα σφάλματα ως προς την περιγραφή του κατασχεθέντος, την εκτίμηση και την τιμή πρώτης προσφοράς.
Ύστερα από την ανακοπή το αρμόδιο Δικαστήριο, δικάζει κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων και αν γίνει δεκτή μπορεί να διατάξει τη διόρθωση της έκθεσης κατάσχεσης.
Ως προς την εκτίμηση της αξίας του ακινήτου που κατάσχεται, λαμβάνεται υπόψη η εμπορική του αξία, όπως προσδιορίζεται στο χρόνο κατάσχεσης και όχι η αντικειμενική αξία, όπως όριζε η παλαιότερη διάταξη.
Επίσης σε διάστημα 15 εργάσιμων ημερών πριν βγει το ακίνητο στο σφυρί μπορεί να κατατεθεί αίτηση για την αναστολή του πλειστηριασμού για έξι μήνες με εγγυοδοσία.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ