Κορονο-χρέη: Λύσεις για να κάνετε νέα αρχή

Πολύπλοκο είναι το τοπίο που διαμορφώνεται στην οικονομία, λόγω της κρίσης που προκαλεί ο κορονοϊός μέσω των συσσωρευμένων οφειλών σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Η αδυναμία εξόφλησης παλαιών οφειλών, σε συνδυασμό με το προσωρινό κλείσιμο επιχειρήσεων και την αύξηση της ανεργίας έχουν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μίγμα στην αγορά.
Το ερώτημα που τίθεται σε καθημερινή βάση είναι πώς θα εξοφληθούν όλες οι υποχρεώσεις προς την εφορία και τα ταμεία, καθώς είναι κοινό μυστικό ότι η οικονομία βρίσκεται σε οριακό σημείο.
Εύκολες απαντήσεις δεν υπάρχουν αλλά πρέπει να θεωρείται βέβαιο, ότι σε καμία περίπτωση δεν θα χαριστούν τα χρέη που δημιουργήθηκαν, έστω και εάν επιχειρήσεις και νοικοκυριά δεν έχουν ευθύνη για την κρίση.
Το οικονομικό επιτελείο δείχνει διάθεση για μια δεύτερη ευκαιρία σε όλους όσοι επλήγησαν και στο πλαίσιο αυτό, έχουν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση ρυθμίσεων για εξόφληση οφειλών.
Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι οποιαδήποτε χαριστική ρύθμιση ανοίγει τον Ασκό του Αιόλου για τα κρατικά έσοδα και τα ασφαλιστικά ταμεία που βρίσκονται ήδη επί ξηρού ακμής.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, γίνεται αντιληπτό, ότι οι οφειλέτες θα μπορούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας μόνο με πολλές μηνιαίες δόσεις.
Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούν να εξασφαλίσουν φορολογική ενημερότητα προκειμένου να ξεμπλοκάρουν συναλλαγές οι οποίες βρίσκονται σε εκκρεμότητα και να κάνουν μια νέα αρχή.
Άλλη λύση δεν υπάρχει και οι πάντες θα πρέπει να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα που θα έλθει, μόλις η χώρα αρχίσει να επιστρέφει σε συνθήκες έστω και προσωρινής κανονικότητας. Σε διαφορετική περίπτωση οι οφειλέτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέους εφιάλτες, καθώς δεν θα μπορούν να κάνουν από μεταβιβάσεις αυτοκινήτων και ακινήτων έως γονικές παροχές.

Α’ ΚΥΜΑ
Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά τι ισχύει για τις οφειλές είτε προς την εφορία είτε προς τα ταμεία, που έμειναν απλήρωτες ή αρρύθμιστες στη διάρκεια του α’ κύματος της πανδημίας δηλαδή από το Μάρτιο έως τον Ιούνιο.
Οι προθεσμίες για τη συγκεκριμένη κατηγορία φορολογούμενων έληγαν εντός της περιόδου Μαρτίου-Ιουνίου 2020 αλλά πήραν παράταση μέχρι το τέλος Απριλίου 2021.
Το υπουργείο Οικονομικών λόγω αναστολών που δόθηκαν, τους έδωσε μια άνεση χρόνου και τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε τμηματική αποπληρωμή των οφειλών τους.

Η εξόφληση μπορεί να γίνει:

• είτε σε 2 έως 12 μηνιαίες δόσεις άτοκα,
• είτε σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 2,5%.

Για όλους αυτούς η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί από τον Μάιο του 2021 και μετά, γεγονός που σημαίνει ότι δεν έχουν ασφυκτικές χρονικές προθεσμίες που θα τους έβαζαν το μαχαίρι στο λαιμό.

 
Στη συγκεκριμένη ρύθμιση έχουν δικαίωμα να ενταχθούν:

• Επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που έπαψαν τις δραστηριότητές τους αναγκαστικά, με κρατική εντολή, την περίοδο Μαρτίου-Ιουνίου για την αποφυγή της εξάπλωσης του ιού.
• Επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που επλήγησαν οικονομικά από την κρίση του κορωνοϊού, λόγω κάθετης πτώσης του κύκλου εργασιών τους σε έναν ή περισσότερους από τους μήνες της περιόδου Μαρτίου-Ιουνίου και υπάγονται στις ανακοινωθείσες λίστες με τους πληττόμενους ΚΑΔ.
• Εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες των παραπάνω δύο περιπτώσεων, που μπήκαν σε προσωρινό καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας και έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού.
• Ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων που αποδέχτηκαν το «κούρεμα» των ενοικίων που είχαν συμφωνήσει με τους ενοικιαστές τους, κατά 40% για τους μήνες Μάρτιο-Μάιο.

Οφειλές Ιουνίου-Οκτωβρίου
Σε δυσχερή θέση βρίσκονται και όσοι δεν μπόρεσαν να καταβάλλουν οφειλές που έληγαν την περίοδο από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο και δεν ισχύουν αναστολές και παρατάσεις προθεσμιών.
Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να εντάξουν τα χρέη τους στη νέα πάγια ρύθμιση για αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων και μη ληξιπρόθεσμων οφειλών από τακτικά επιβαλλόμενους φόρους.

Η συγκεκριμένη ρύθμιση μπορεί να γίνει:

• σε 2 έως 12 μηνιαίες δόσεις με ετήσιο επιτόκιο 5,32%
• σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με ετήσιο επιτόκιο 6,82%.

Με τη νέα πάγια ρύθμιση μπορούν να ρυθμιστούν σε 24 έως 48 μηνιαίες δόσεις με βάση εισοδηματικά κριτήρια έκτακτες οφειλές, όπως φόροι κληρονομιάς, πρόστιμα από τους δήμους ή από την πολεοδομία.

Οφειλές άλλων φόρων
Ερωτήματα υπάρχουν και για την εξόφληση άλλων οφειλών, όπως είναι ο φόρος, εισοδήματος, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος και ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης.
Οι οφειλές αυτές μπορούν να ρυθμιστούν είτε σε 2 έως 12 μηνιαίες δόσεις με ετήσιο επιτόκιο 5,32% ή σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με ετήσιο επιτόκιο 6,82%, όπως προβλέπει η νέα πάγια ρύθμιση.
Οι οφειλές αυτές βέβαια έπρεπε να πληρωθούν σε 8 μηνιαίες δόσεις, εκ των οποίων οι δύο πρώτες έληξαν ήδη τον Αύγουστο, η τρίτη έχει λήξει ήδη από τον Σεπτέμβριο και η τέταρτη έληξε τον Οκτώβριο.
Μαζί με τις δόσεις αυτές που είναι ληξιπρόθεσμες ο οφειλέτης μπορεί να ρυθμίσει και τις υπόλοιπες μη ληξιπρόθεσμες δόσεις, των μηνών Νοεμβρίου 2020, Δεκεμβρίου 2020, Ιανουαρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2021.
Επίσης με τη νέα πάγια ρύθμιση μπορούν να ρυθμιστούν σε 2 έως 12 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 5,32% ή σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 6,83%, και οι δύο πρώτες δόσεις του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2020, που έπρεπε να είχαν πληρωθεί τον Οκτώβριο και έμειναν απλήρωτες.
Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν αι οι υπόλοιπες μη ληξιπρόθεσμες δόσεις του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2020, που λήγουν τον Νοέμβριο του 2020, τον Δεκέμβριο του 2020, τον Ιανουάριο του 2021 και τον Φεβρουάριο του 2021.

Παλαιά χρέη
Μεγάλη ανασφάλεια υπάρχει και σε όσους δεν κατάφεραν να πληρώσουν στο διάστημα Μαρτίου-Ιουνίου 2020 μηνιαίες δόσεις παλαιών ρυθμίσεών όπως είναι οι 100 ή 120 δόσεις.
Όσοι δεν πλήρωσαν τις μηνιαίες δόσεις παλαιών αλλά ενεργών ρυθμίσεών τους, λόγω των αναστολών που δόθηκαν μέχρι το τέλος Απριλίου 2021, θα μπορούν να συνεχίσουν κανονικά να πληρώνουν τις δόσεις τους αυτές.
Η έναρξη των πληρωμών έχει ως αφετηρία τον Μάιο του 2021 και μετά και έχει ως κίνητρο ότι δεν θα υπάρχει καμία επιβάρυνση με τόκους, ώστε οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι να μην βρεθούν σε αδιέξοδο.
Βασική προϋπόθεση όμως είναι να έχουν πληρώσει εμπρόθεσμα τις δόσεις των μηνών Ιουλίου-Οκτωβρίου 2020 των ρυθμίσεών τους.
Στην περίπτωση που δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο τότε οι ρυθμίσεις αυτές χάνονται και οι φορολογούμενοι θα οφείλουν το σύνολο των δόσεων που δεν πλήρωσαν την περίοδο Μαρτίου-Οκτωβρίου 2020.

Τακτοποίηση
Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα τακτοποιήσουν τις οφειλές τους όσοι έχασαν παλιές ρυθμίσεις των 100 ή των 120 δόσεων για να ξαναμπούν στις ρυθμίσεις .
Προϋπόθεση είναι να έχουν πληρώσει μέχρι τις 30 Νοεμβρίου τη δόση αυτού του μήνα και να συνεχίσουν να καταβάλλουν κανονικά τις δόσεις τους και τους επόμενους μήνες.
Οι δόσεις της περιόδου Μαρτίου – Οκτωβρίου 2020 που δεν πλήρωσαν μεταφέρονται προς πληρωμή για μετά τη λήξη όλων των υπολοίπων τρεχουσών δόσεων.

Απώλεια πάγιας ρύθμισης
Όλοι όσοι έχασαν τις παλαιές πάγιες ρυθμίσεις 12 ή 24 δόσεων έχουν το δικαίωμα να ενταχθούν στις νέες πάγιες ρυθμίσεις των 24 ή 48 μηνιαίων δόσεων.
Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις, νομοθετήθηκαν και τέθηκαν σε ισχύ από τα τέλη Φεβρουαρίου , αλλά εκκρεμεί ακόμη η έκδοση απόφασης από τον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., που θα ρυθμίζει τις λεπτομέρειες επανένταξής τους.

Β’ ΚΥΜΑ
Μεγάλος προβληματισμός επικρατεί και μεταξύ των οφειλετών που έχουν πληγεί οικονομικά από το β’ κύμα της πανδημίας και αδυνατούν να βρουν λύσεις με τα χρέη τους.
Πρόκειται για επιχειρηματίες που έχουν αναγκαστεί να αναστείλουν τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους και εργαζόμενους στις επιχειρήσεις οι οποίες ανέστειλαν τη λειτουργία τους ή σε επιχειρήσεις που έχουν υποστεί σημαντική μείωση τζίρου και ουσιαστικά υπολειτουργούν

Σ’ αυτή την περίπτωση υπάρχουν τα εξής δεδομένα:

• Η προθεσμία για την πληρωμή οφειλών ΦΠΑ που έπρεπε κανονικά να καταβληθούν εντός του Νοεμβρίου παρατείνεται έως τις 30 Απριλίου 2021.
• Οι οφειλές αυτές μπορούν να ρυθμιστούν ώστε να αποπληρωθούν τμηματικά είτε σε 2 έως 12 άτοκες μηνιαίες δόσεις είτε σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 2,5%. Η 1η δόση της ρύθμισης θα πρέπει να καταβληθεί τον Μάιο του 2021.
• Η μηνιαία δόση του Νοεμβρίου 2020 των ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής μετατίθεται για πληρωμή μετά το τέλος των υπολοίπων μηνιαίων δόσεων που ακολουθούν.

Για επιχειρηματίες που δεν ανέστειλαν τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους οι οφειλές ΦΠΑ και οι δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής δεν έχουν πάρει καμία αναστολή και καμία παράταση.
Εάν όμως δεν είναι δυνατή η εφάπαξ πληρωμή των οφειλών ΦΠΑ μέχρι τις 30 Νοεμβρίου, μπορούν να  ρυθμιστούν σε 2 έως 24 μηνιαίες δόσεις με την νέα πάγια ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
Σε διαφορετική περίπτωση, οι οφειλές από δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής δεν μπορούν να ρυθμιστούν εκ νέου, καθώς πρόκειται για δόσεις υφιστάμενων ρυθμίσεων.
Για όσους εργαζόμενους δεν απασχολούνται σε επιχειρήσεις που έκλεισαν ή είναι πληττόμενες αλλά σε επιχειρήσεις που λειτουργούν κανονικά, δεν ισχύει καμία αναστολή και καμία παράταση προθεσμίας πληρωμής.

Εγγύηση Δημοσίου
Ρυθμίσεις υπάρχουν και για όσους έλαβαν δάνεια με εγγύηση του Δημοσίου και δεν κατάφεραν να τα πληρώνουν εγκαίρως.
Το αποτέλεσμα ήταν η κατάπτωση της εγγύησης και η μετατροπή του εγγυημένου χρέους προς την τράπεζα ή άλλο πιστωτικό ίδρυμα σε οφειλή προς το Δημόσιο.
Σε αυτή την περίπτωση τίθεται σε ισχύ νέα ρύθμιση που δίνει τη δυνατότητα να εξοφληθούν οι  ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν προκύψει έως και σε 120 μηνιαίες δόσεις.