«Σχέδιο Τραμπ» για Ουκρανία: Παγίδες, ανταλλάγματα και μια de facto νίκη της Ρωσίας;

Η Ουάσινγκτον πιέζει για συμφωνία ειρήνης με κόστος την Κριμαία και κατεχόμενες περιοχές – Οι όροι, οι αντιδράσεις και το παρασκήνιο από Παρίσι και Μόσχα

Ένα έγγραφο μόλις μιας σελίδας, με βαρύ περιεχόμενο, βρίσκεται στα χέρια της ουκρανικής ηγεσίας, καθώς οι ΗΠΑ –υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ– πιέζουν για ένα πλαίσιο ειρήνης που πολλοί χαρακτηρίζουν μονόπλευρο υπέρ της Ρωσίας. Το Axios αποκάλυψε ότι το έγγραφο παρουσιάστηκε σε Ουκρανούς αξιωματούχους στο Παρίσι και φέρει τη σφραγίδα της «τελικής πρότασης» από την πλευρά Τραμπ.

Τι προβλέπει το σχέδιο:

Η πρόταση περιλαμβάνει αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους από τις ΗΠΑ, άτυπη αποδοχή της ρωσικής κυριαρχίας σε κατεχόμενα εδάφη (Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Χερσώνα, Ζαπορίζια), και υπόσχεση πως η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ – αν και η ένταξη στην ΕΕ παραμένει στο τραπέζι.

Αντί αυτών, η Ουκρανία λαμβάνει γενικόλογες εγγυήσεις ασφαλείας από ευρωπαϊκές χώρες, περιορισμένες εδαφικές επιστροφές, και υποσχέσεις για βοήθεια στην ανοικοδόμηση – χωρίς καθορισμένη πηγή χρηματοδότησης.

Τι κερδίζει η κάθε πλευρά;

Ρωσία:

• Αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής.

• Αποδοχή των κατεχόμενων εδαφών ως de facto ρωσικών.

• Δέσμευση μη ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

• Σταδιακή άρση κυρώσεων και οικονομική συνεργασία με τις ΗΠΑ.

Ουκρανία:

• Εγγυήσεις ασφαλείας (αδιευκρίνιστες).

• Επαναφορά μικρού μέρους του Χάρκοβο.

• Ελεύθερη πρόσβαση στον Δνείπερο ποταμό.

• Υποσχέσεις ανοικοδόμησης.

Πίσω από τις γραμμές:

Το έγγραφο φαίνεται να εστιάζει στα ρωσικά οφέλη με σαφήνεια, ενώ οι ουκρανικές απολαβές είναι αόριστες. Πηγή από την ουκρανική πλευρά κάνει λόγο για πρόταση «ιδιαίτερα ευνοϊκή για τη Μόσχα».

Ρόλος ΗΠΑ, Πούτιν και ενεργειακά συμφέροντα

Το σχέδιο φέρεται να διαμορφώθηκε μετά από μακρά συνάντηση του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Ενδεικτικό είναι ότι προτείνεται ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια να παραμείνει ουκρανικός, αλλά να λειτουργεί υπό αμερικανική διαχείριση με κοινή ενεργειακή διανομή.

Επιπλέον, η πρόταση συνοδεύεται από προσχέδιο συμφωνίας ΗΠΑ-Ουκρανίας για εξορυκτικά κοιτάσματα, το οποίο ο Τραμπ σχεδιάζει να υπογράψει εντός της εβδομάδας.

Επόμενα βήματα – Αντιδράσεις και διεθνής στάση

Ο Γουίτκοφ πρόκειται να επιστρέψει στη Μόσχα για νέες συνομιλίες, ωστόσο ο ίδιος και ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δεν θα παραστούν στις επερχόμενες διαπραγματεύσεις στο Λονδίνο. Εκεί, ο Κιθ Κέλογκ θα παρουσιάσει το σχέδιο στους Ευρωπαίους συνομιλητές.

Η Ουάσινγκτον εξετάζει πλέον ένα προσωρινό σενάριο 30ήμερης κατάπαυσης πυρός αντί για πλήρη ειρηνευτική συμφωνία. Οι Ευρωπαίοι, πάντως, διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο η πρόταση διαμορφώνει ισορροπημένες προϋποθέσεις ειρήνης.