Δημόσιο – Άδεια ανατροφής: Επανεξετάζεται το νομικό πλαίσιο [Έγγραφο]

Ύστερα από την παρέμβαση της Α.Δ.Ε.Δ.Υ., το Υπουργείο Εσωτερικών απέστειλε την Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2020, έγγραφο προς το Υπουργείο Παιδείας, σχετικά με τις άδειες ανατροφής των νεοδιόριστων.

Το σχετικό έγγραφο του ΥΠΕΣ αφορά στη χορήγηση άδειας ανατροφής με αποδοχές σε νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς σύμφωνα με την αριθ. 108357/Ε3/21-8-2020 εγκύκλιο της Υπηρεσίας σας (ΑΔΑ: ΩΚΔΦ46ΜΤΛΗ-ΙΦΧ).

Επίσης η ΑΔΕΔΥ εξέδωσε Ενημερωτικό Σημείωμα της νομικής συμβούλου της σχετικά με το έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών σχετικά με τις άδειες ανατροφής.

Σύμφωνα με το έγγραφο του ΥΠΕΣ επισημαίνονται τα εξής:

Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2 του Κώδικα Δημόσιων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. (Ν.3528/2007 – Υπαλληλικός Κώδικας), με την οποία προσδιορίζεται το πεδίο εφαρμογής του εν λόγω Κώδικα, «2. Υπάλληλοι ή λειτουργοί του κράτους ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οι οποίοι, κατά συνταγματική ή νομοθετική πρόβλεψη, διέπονται από ειδικές διατάξεις, καθώς και οι υπάλληλοι των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από τις ειδικές γι` αυτούς διατάξεις».

Επιπλέον, όσον αφορά την εφαρμογή της αριθ. 64/2008 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (έγινε αποδεκτή από τον αρμόδιο Υπουργό) επισημαίνεται ότι η εν λόγω γνωμοδότηση εφαρμόζεται για το σύνολο των νεοδιόριστων υπαλλήλων του Δημοσίου που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του Υπαλληλικού Κώδικα ήδη από το 2008 (σχετική και η αριθ. ΔΙΔΑΔ/Φ.51/590/οικ. 14346/29-5-2008 εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας). Σύμφωνα δε με τη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 7 του ν.3086/2002, «4. Οι γνωμοδοτήσεις δεν δημιουργούν δικαίωμα υπέρ οποιουδήποτε τρίτου, πριν από την αποδοχή τους με επισημειωματική πράξη από τον Πρόεδρο της Βουλής, τον αρμόδιο Υπουργό, ή το Διοικητικό Συμβούλιο Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου ή άλλο κατά νόμο αρμόδιο όργανο αυτού ή Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής ή από τον Γενικό
Γραμματέα Περιφέρειας. Μετά την αποδοχή τους οι γνωμοδοτήσεις αποτελούν πράξεις, που είναι υποχρεωτικές για τη Διοίκηση ήτο Νομικό Πρόσωπο ή την Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή».

Επιπλέον, επισημαίνεται ότι όπου ο νομοθέτης θέλησε να διαφοροποιηθεί σε σχέση με την εφαρμογή της ως άνω γνωμοδότησης παρενέβη ρητώς με σχετική νομοθετική ρύθμιση, όπως έγινε με τη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 47 του ν.4674/2020, με την οποία τροποποιήθηκε η παρ. 2 του
άρθρου 53 του Υπαλληλικού Κώδικα προκειμένου, στο πλαίσιο προστασίας της οικογένειας και αναγνώρισης των ιδιαιτεροτήτων του θεσμού της υιοθεσίας και αναδοχής, να συμπεριληφθεί σε αυτή ειδική ρύθμιση για τη χορήγηση της 9μηνης άδειας ανατροφής τέκνου σε θετούς ή ανάδοχους γονείς.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της ρύθμισης, «Ειδικότερα, προβλέπεται η δυνατότητα χορήγησης του συνόλου της άδειας των εννέα (9) μηνών μέχρι το τέκνο να συμπληρώσει την ηλικία των τεσσάρων (4) ετών, επιπλέον της άδειας της παραγράφου 9 του ίδιου άρθρου, όπως προστέθηκε με το
άρθρο 34 του ν. 4590/2019. Σε περίπτωση, δε, που μέχρι τη συμπλήρωση των τεσσάρων (4) ετών απομένει διάστημα μικρότερο των εννέα (9) μηνών, χορηγείται άδεια για το διάστημα που υπολείπεται.

Κρίσιμος χρόνος για τη χορήγηση της διευκόλυνσης είναι η ημερομηνία ολοκλήρωσης της υιοθεσίας ή της αναδοχής και όχι η ημερομηνία γέννησης του τέκνου.

Επισημαίνεται ότι μέχρι σήμερα, με βάση τα οριζόμενα στην υπ΄ αρ. 64/2008 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και την υπ’ αρ. ΔΙΔΑΔ/Φ.51/590/οικ.14346/29-5-2008 εγκύκλιο, οι υπάλληλοι που υιοθετούν τέκνο ηλικίας μέχρι τεσσάρων (4) ετών, δικαιούνται να λάβουν αναλογία της συνεχόμενης άδειας ανατροφής τέκνου τόσης διάρκειας όσο είναι, με βάση το ισχύον μειωμένο ωράριο, το άθροισμα των ωρών, οι οποίες απομένουν από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της υιοθεσίας ή της αναδοχής, μέχρι τη συμπλήρωση του 4ου έτους της ηλικίας του τέκνου τους, πέραν του οποίου η συνέχιση της άδειας δεν είναι επιτρεπτή» (σχετική και η αριθ. ΔΙΔΑΔ/Φ.69/117/οικ.11102/28-5-2020 εγκύκλιος της
Υπηρεσίας μας, ΑΔΑ: 6ΣΦ146ΜΤΛ6-48Π).

Όσον αφορά την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 53 του Υπαλληλικού Κώδικα αρμοδιότητας της Υπηρεσίας μας επισημαίνεται ότι οι γονείς δημόσιοι υπάλληλοι, ανεξαρτήτως φύλου, που δικαιούνται τη διευκόλυνση ανατροφής παιδιού μπορούν, καταρχήν, με βάση τις ανάγκες
τους, να επιλέξουν ένα από τα δύο προβλεπόμενα στην εν λόγω διάταξη ισοδύναμα ευεργετήματα, δηλαδή του μειωμένου ωραρίου ή της συνεχόμενης άδειας των εννέα (9) μηνών, δεδομένου ότι η άδεια των εννέα μηνών ισοδυναμεί με το συνολικό μειωμένο ωράριο που δύναται να έχει ο γονέας
υπάλληλος κατά τα τέσσερα πρώτα έτη της ζωής του τέκνου του.

Ενδεικτικά, επισημαίνεται ότι η μείωση του χρόνου απασχόλησης κατά δύο ώρες ημερησίως για ένα πλήρες ημερολογιακό έτος αντιστοιχεί σε 3 μήνες χρόνο πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας (Ώρες μείωσης απασχόλησης το έτος: 22 ημέρες x 12 μήνες = 264 ημέρες, 264 ημέρες x 2 ώρες = 528 ώρες το έτος – Μετατροπή των ωρών σε μήνες: 528 ώρες το έτος/ 8 ώρες την ημέρα = 66 εργάσιμες ημέρες, 66 εργάσιμες ημέρες/ 22 εργάσιμες ημέρες το μήνα = 3 μήνες).

Στο πλαίσιο της συνταγματικά κατοχυρωμένης προστασίας της οικογένειας, της μητρότητας και της παιδικής ηλικίας (άρθρο 21) και με γνώμονα την ανάγκη για δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση των εκπαιδευτικών, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων της απασχόλησής τους (π.χ. εργασιακό ωράριο και διδακτικό ωράριο) τα νομολογιακά δεδομένα βλ. ΔΕΑ 855/2012 και 80/2016 γνωμοδότηση ΝΣΚ, τα επισυναπτόμενα στα ανωτέρω σχετικά γνωμοδοτικά σημειώματα των δικηγόρων παρακαλούμε για τις απόψεις σας, προκειμένου να διευθετηθεί το ζήτημα προς την κατεύθυνση τόσο της προάσπισης της εύρυθμης λειτουργίας των σχολείων όσο και της άσκησης θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων.

ΈΓΓΡΑΦΟ