«Σωτήρεια 2020»: Έφτασε η μεγαλύτερη γιορτή της Μεταμόρφωσης

Τι γιορτάζουμε, η ιστορία του Ναού και τα ξεχωριστά παρεκκλήσια

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος έχει κεντρική θέση στην Ορθόδοξη Εκκλησία και Θεολογία. Είναι το γεγονός που αποκαλύπτει την δόξα της Εκκλησίας και των πιστών, η μαρτυρία της νέας καταστάσεως που εισάγεται με την έλευση του Χριστού στην ιστορία.

Οι άγιοι Πατέρες καθόρισαν να γιορτάζεται η μεγάλη δεσποτική γιορτή της Θείας Μεταμορφώσεως την 6η Αυγούστου, δηλαδή σαράντα ήμερες πριν από την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού. Έκριναν αναγκαία τη μετάθεση της γιορτής, γιατί δεν ταίριαζε ο πανηγυρικός της χαρακτήρας με την πένθιμη περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής, στη διάρκεια της οποίας είχε γίνει. Κι έγινε τότε για να προετοιμάσει τους Αποστόλους για τη δοκιμασία του Θείου Πάθους, αλλά και για να επιβεβαιώσει κατά κάποιο τρόπο την προαιώνια δόξα Του.

Τι γιορτάζουμε

Όπως αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη (Ματθαίου ιζ’ 1-13, Μάρκου θ’ 2-12, Λουκά θ’ 28-36), ο Χριστός πήρε μαζί του τους μαθητές του Πέτρο, Ιάκωβο και Ιωάννη και ανέβηκαν μαζί σ’ ένα βουνό, πιθανώς το Θαβώρ της Γαλιλαίας, για να προσευχηθούν.

Οι τρεις μαθητές Του, κουρασμένοι από τη δύσκολη ανάβαση στο βουνό, κάθισαν να ξεκουραστούν κι έπεσαν σε βαθύ ύπνο.

Όταν ξύπνησαν, αντίκρισαν ένα απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο και τα φορέματά του ήταν λευκά σαν το χιόνι. Τον περιστοίχιζαν και συνομιλούσαν μαζί Του δύο άνδρες, ο Μωυσής και ο Ηλίας, δύο από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ήταν η πρώτη φορά που έγινε ιδιαίτερα αισθητή από τους ανθρώπους η Θεότητα του Χριστού.

Μόνο την ημέρα της εορτής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κάμπτεται η αυστηρή νηστεία, που προηγείται του Δεκαπενταύγουστου, καθώς επιτρέπεται η ιχθυοφαγία.

Ο απαράμιλλος Ναός που «χάρισε» το όνομά του σε μια ολόκληρη πόλη

Δεν είναι άγνωστο ότι ο Δήμος Μεταμόρφωσης πήρε το σημερινό όνομά του (αφήνοντας πίσω το «Κουκουβάουνες») λόγω της ανέγερσης του ομώνυμου ιερού καθεδρικού ναού της, της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.

Ο νέος Ιερός Ναός θεμελιώθηκε στις 6 Αυγούστου 1985 από τον τότε πρόεδρο του Εκκλησιαατικού Συμβουλίου Πρωτοπρεσβύτερο π. Σταύρο Τσιάβα.

Χάρις στην φιλοτιμία των ενοριτών και την νυχθήμερη προσπάθεια των εκάστοτε Εκκλησιαστικών Συμβουλίων έγινε η επικεράμωση και η λιθεπένδυσηκαι ολοκληρώθηκε η αγιογράφηση. Ο Ναὸς διαμορφώθηκε μάλιστα ως τρισυπόστατος με την απόδοση των δύο εκατέρωθεν κλιτών στον Άγιο Διονύσιο τον εν ακύνθω και στην Αγία Μεγαλομάρτυρα Κυριακή.

Ο Ιερός Ναός διαθέτει θαυμάσιο βυζαντινής τεχνοτροπίας ξυλόγλυπτο τέμπλο, άμβωνα, Δεσποτικό θρόνο και μεγάλα προσκυνητάρια. Έχει πλέον καταστεί ως ο μεγαλύτερος και ίσως, ωραιότερος Ναός της Ιεράς Μητρόπολης Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού.

Η αγιογράφησή του πραγματοποιήθηκε από τον μακαριστό αγιογράφο Γεώργιο Κωστόπουλο και την σύζυγό του Μαρία Κωστοπούλου καθιστώντας τον Ιερό Ναό μνημειακό έργο των ευσεβών χριστιανών της πόλης της Μεταμόρφωσης.

Τα εγκαίνια του Ναού τελέστηκαν από τον Σεβασμιώατο Μητροπολίτη κ.κ.Κύριλλο, στις 19 Δεκεμβρίου 2010.

Τo παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής

Το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευης βρίσκεται στο παλαιό οικιστικό κέντρο του Δήμου, απέναντι από το Δημαρχείο. Το αρχικό κτίσμα φαίνεται να είναι του 15^ου αι., ξυλόστεγη μονόκλιτη βασιλική.

Το παρεκκλήσι παρέμεινε εκτός λειτουργίας γιὰ 13 περίπου χρόνια, αφού μετά το σεισμό του 1999, το παλαιό καμπαναριό κρεμόταν κυριολεκτικά πάνω από την πόρτα. Μετά την καθαίρεση και αποκατάσταση του, τὸ παρεκκλήσιο ἐπαναλειτούργησε παράλληλα με τις εργασίες ανακαίνισής του, που πραγματοποίησαν αυτοβούλως οι κάτοικοι της πόλης.

Στις 10 Μαΐου 2014 ὁο Μητροπολίτης κ. Κύριλλος εγκαινίασε το Ιστορικό Παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής, επανακαθιερώνοντας έτσι τον ιερό αυτό χώρο, όπου πλέον σχεδόν καθημερινά οι ιερείς τελούν Θείες Λειτουργίες, Ευχέλαια, Αγρυπνίες, Παρακλήσεις, και άλλες ακολουθίες.

Παρεκκλήσι Αγίας Άννας

Το Παρεκκλήσι της Αγίας Άννας κτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα. Βρίσκεται στην τοποθεσία «Χτυπητό», στα δυτικά της οδού Τατοΐου προς τη Δεκέλεια, επάνω στην ανατολική όχθη του Κηφισού ποταμού. Αρχιτεκτονικά, ο ναός είναι δίκλιτος, αφού προστέθηκαν δύο ανισοπλατή και ανισομήκη καμαροσκέπαστα κλίτη. Έχει μεγάλο αριθμό από εντοιχισμένα αρχαία μέλη, ενώ έχουν διασωθεί τοιχογραφίες καλής τεχνικής του 17ου – 18ου αιώνα, πολλές από τις οποίες είναι ασβεστωμένες και επιζωγραφισμένες. Έχει αποκατασταθεί από τη 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και διατηρείται σήμερα σε άριστη κατάσταση.

Παρεκκλήσι Αγίων Θεοδώρων

Το Βυζαντινό Παρεκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων βρίσκεται στο Δημοτικό Κοιμητήριο της Μεταμόρφωσης, επί της οδού Τατοΐου. Αρχιτεκτονικά, ο ναός είναι τρίκλιτος, ξυλόστεγος, βασιλική με νάρθηκα. Χρονολογικά τοποθετείται στα τέλη του 15ου ή στις αρχές του 16ου αιώνα. Στην κατασκευή του ναού έχουν χρησιμοποιηθεί πολλά αρχαία μέλη, όπως λεπτοί κιονίσκοι, κιονόκρανα και επιτύμβια ανάγλυφα επιθήματα κιονόκρανων. Σήμερα, διακρίνονται δύο στρώματα τοιχογραφιών. Κατά τη διάρκεια των σωστικών εργασιών του μνημείου από την 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, μετά το σεισμό του 1999, αποκαλύφθηκαν αρκετές άγνωστες τοιχογραφίες ενώ διατηρούνται και αρκετές επιζωγραφισμένες.

 

Έφτασαν τα «Σωτήρεια 2020»

Έφτασε λοιπόν η στιγμή και για τη φετινή χρονιά, όπου ο Ιερός Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος θα γιορτάσει τη σπουδαία αυτή μέρα της ορθοδοξίας, έχοντας ετοιμάσει ένα πλούσιο πρόγραμμα δράσεων.

Όπως αναφέρει ο Πρόεδρος του Εκκλ. Συμβουλίου Πρωτ. Σωτήριος Ἀλεβιζάκης:

«Εὐλαβεῖς ἐνορῖτες καὶ προσκυνητές,

Ἔφθασε καιρὸς ὅπου θὰ ἑορτάσουμε γιὰ μίαν ἀκόμη χρονιὰ τὴν μεγάλη καὶ Δεσποτικὴ Ἑορτὴ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μας, κατὰ τὴν ὁποία ἑορτάζει καὶ πανηγυρίζει ἡ Ἐνορία μας.

Ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια ἔχει καθιερωθεῖ ὁ θεσμὸς τῶν «ΣΩΤΗΡΕΙΩΝ», τὰ ὁποῖα κάθε χρόνο στὴν καρδιὰ τοῦ καλοκαιριοῦ ἔχουν ὡς σημεῖο ἀναφορᾶς ἕνα καινούργιο θέμα – ἀφιέρωμα εἴτε σὲ Ἁγίους, παλαιοὺς καὶ νεοφανεῖς τῆς Ἐκκλησίας μας, εἴτε σὲ ἡγιασμένους τόπους τῆς πίστεώς μας.

Ἐφέτος, ὅμως, οἱ δύσκολες συγκυρίες ποὺ βιώνει ἡ πατρίδα μας ἀλλὰ καὶ σύμπασα ἡ οἰκουμένη λόγῳ τοῦ ἰοῦ τῆς κορώνης ἤ, κατ’ ἄλλους, κορωνοϊοῦ (covid-19), μᾶς βρίσκουν ὅλους ἐπιφυλακτικούς, προβληματισμένους, μέχρι καὶ «μουδιασμένους», φυσικὰ μὲ τὴν σκέψη τῆς εὐθύνης γιὰ τὴν ὑγεία τοῦ κάθε συνανθρώπου μας.

Σεβόμενοι, λοιπόν, τὶς ὑποδείξεις τῶν εἰδικῶν καὶ πρὸς ἀποφυγὴν ἰδιαιτέρου συγχρωτισμοῦ, δὲν θὰ προβληθεῖ ἐφέτος κάποιο εἰδικὸ ἀφιέρωμα στά «ΣΩΤΗΡΕΙΑ», παρὰ μόνο οἱ προβλεπόμενες Ἱερὲς Ἀκολουθίες, ποὺ ὁρίζει ἡ τάξις τῆς Ἐκκλησίας μας γιὰ αὐτὴν τὴν περίοδο.

Εὐχόμενοι, ὅπως ἐξέλθει αὐτοῦ τοῦ πειρασμοῦ ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα ὑγιής καὶ μὲ αἴσιο τέλος, ἐπιφυλασσόμεθα διὰ τὴν ἑπόμενη χρονιὰ μὲ ὑγεία νὰ ἀφιερώσουμε τὰ «ΣΩΤΗΡΕΙΑ 2021» στὰ 200 χρόνια ἀπὸ τὴν Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση.

Μὲ αὐτές τὶς λιγοστὲς σκέψεις καὶ εὐχές, Σᾶς προσκαλοῦμε νὰ τιμήσετε τὰ ἐφετινὰ «λιτὰ» «ΣΩΤΗΡΕΙΑ» καί ὅλοι μαζὶ νὰ ἀναπέμψουμε τὴν προσευχή μας πρὸς τὸν Πανοικτίρμονα Κύριό μας καὶ τὴν Παναγία Μητέρα Του, ὥστε νὰ λάβουμε ὑγεία, ἴαση, δύναμη καὶ θεία χάρη ἀπὸ τὸν Μεταμορφωθέντα Σωτῆρα μας.»

 

[Κεντρική φωτογραφία: Elias Pachis/ Google]