ΕΦΚΑ: Γιατί δίνει τόσο χαμηλές συντάξεις;

Οι πενιχρές συντάξεις σχετίζονται τόσο με ασφάλιστρα όσο και τις χαμηλές μισθολογικές απολαβές. Το 93% των ελεύθερων επαγγελματιών ανήκουν στην κατώτερη ασφαλιστική κλάση, ενώ οι μισθού παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Το 2024 διαμορφώθηκαν στα 1.336 ευρώ, όταν 16 χρόνια νωρίτερα έφθαναν στα 1.350 ευρώ (σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ).

Στις ανωτέρω πενιχρές συντάξεις που δίνει, πλέον, ο ΕΦΚΑ, έρχεται η πολιτεία και φορολογεί αυτό το πενιχρό εισόδημα. Και αυτό γιατί δεν έχει αυξηθεί το αφορολόγητο όριο για μισθωτούς και συνταξιούχους, δεν έχει τιμαριθμοποιηθεί η φορολογική κλίμακα.

Στις εκκαθαρίσεις των αιτήσεων του περασμένου Δεκεμβρίου οι νέοι συνταξιούχοι του δημοσίου λαμβάνουν μέση σύνταξη 1.124 ευρώ, ενώ οι νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα περιορίζονται στα 749 ευρώ μεικτά. Κοντολογίς, ο ιδιωτικός τομέας απολαμβάνει μόλις τα 2/3 των αποδοχών όσων έχουν συνταξιοδοτηθεί από το δημόσιο.

Ακόμη: οι 6 στις 10 κύριες συντάξεις είναι κάτω των 1.000 ευρώ μεικτά. Ήτοι κάτω των 900 ευρώ το μήνα καθαρά. Χωρίς 13η και 14η σύνταξη…

Τα στοιχεία αυτά δεν οδηγούν μόνο σε συμπεράσματα για τις πολύ χαμηλές αμοιβές του ιδιωτικού τομέα, όπου το 50% λαμβάνει μεικτές αποδοχές κάτω των 1.000 ευρώ (σ.σ. με 40 έτη ασφάλισης ο εν λόγω μισθός παραπέμπει σε σύνταξη έως 936 ευρώ μεικτά), αλλά και για την ανασφάλεια περί την εργασία. Τα μεγάλα διαστήματα ανεργίας που επηρεάζουν τις τελικές απολαβές των συνταξιούχων.

Παραδείγματα

Οι ανωτέρω συντάξεις προκύπτουν τόσο από το μέσο μισθό, όσο και από το τεκμαρτό εισόδημα που βγάζουν οι ασφαλιστικές εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών.

Μισθωτοί: Με μέσο μισθό (2024) 1.336 ευρώ το ετήσιο μεικτό εισόδημα είναι 18.704 €, άρα το συντάξιμος μισθός (/12) αναφέρεται στα 1.558,6 ευρώ. Αυτό το ποσό οδηγεί σε ανταποδοτική σύνταξη (με 40 χρόνια ασφάλισης) σε 780 ευρώ (50%). Συν την εθνική σύνταξη 436 ευρώ (από 1/1/2025), το μεικτό μηνιαίο εισόδημα είναι 1.116 ευρώ.

Από αυτά τα χρήματα γίνεται παρακράτηση εισφοράς Υγείας 6% και φόρου 704 ευρώ (με βάση την κλίμακα), άρα το καθαρά πληρωτέο μηνιαίο εισόδημα περιορίζεται μόλιςς στα 990 ευρώ.

Ελεύθεροι επαγγελματίες: Με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειονότητα καταβάλει εισφορές στην κατώτατη ασφαλιστική κλάση (180,58 ευρώ το μήνα από 1/1/2025), αυτό διαμορφώνει τεκμαρτό εισόδημα 903 ευρώ το μήνα, άρα η ανταποδοτική σύνταξη για την 40ετία είναι 456 ευρώ. Και μαζί με την εθνική, διαμορφώνονται οι μεικτές αποδοχές των 886 ευρώ το μήνα.

Αν αφαιρεθεί δε η εισφορά Υγείας (ΕΟΠΠΥ) 6% και ο φόρος των περίπου 10 ευρύ το μήνα (122 ευρώ το έτος) τα καθαρά ανά μήνα για ένα επαγγελματία με 40 χρόνια ασφάλισης είναι 822 ευρώ.