Μέτρα προστασίας για τον ιό του Δυτικού Νείλου

Η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας Πειραιώς & Νήσων στα πλαίσια της ενημέρωσης του πληθυσμού, παρέχει πληροφορίες για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου και επισημαίνει την αναγκαιότητα λήψης μέτρων προστασίας από τα κουνούπια.

Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως από τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού (συνήθως του κοινού «κουνουπιού») και προσβάλλει ζώα (π.χ. άγρια πτηνά) και τον άνθρωπο. Οι άνθρωποι δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια. Δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με την συνήθη κοινωνική επαφή (π.χ. άγγιγμα, φιλί κλπ.).

Το 80% των ατόμων που μολύνονται δεν εκδηλώνουν κανένα σύμπτωμα. Tο 20% αναπτύσσουν ήπια μορφή της νόσου με συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, γενικευμένη

αδυναμία/καταβολή, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις (εικόνα γριππώδους συνδρομής), ενώ επίσης μπορεί να παρουσιασθούν συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, έμετοι, διάρροιες, ανορεξία, κοιλιακός πόνος), δερματικά εξανθήματα και διόγκωση των λεμφαδένων. Λιγότερο από 1% εμφανίζουν σοβαρή νόσηση που προσβάλλει το Κ.Ν.Σ. (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα κ.α.). Στις ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση περιλαμβάνονται οι ηλικιωμένοι (χωρίς να αποκλείεται σοβαρή νόσος και σε άλλες ηλικίες), άτομα με υποκείμενα νοσήματα όπως ανοσοκατα σταλμένοι, άτομα με μεταμόσχευση οργάνων, καρκινοπαθείς, νεφροπαθείς, διαβητικοί, με καρδιαγγγειακά νοσήματα, χρόνια νευρολογικά νοσήματα (π.χ. άνοια), χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, κατάχρηση αλκοόλ.

Μετά το τσίμπημα του κουνουπιού μέχρι την εμφάνιση συμπτωμάτων μεσολαβούν συνήθως 2-14 ημέρες (χρόνος επώασης). Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Στις ηπιότερες περιπτώσεις ο πυρετός και τα άλλα συμπτώματα υποχωρούν μόνα τους, ενώ στα πιο σοβαρά περιστατικά, που χρειάζεται να νοσηλευθούν χορηγείται υποστηρικτική θεραπεία. Πιθανόν να είναι αναγκαία η εισαγωγή σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Δεν υπάρχει προς το παρόν διαθέσιμο εμβόλιο έναντι του ιού.

Συνιστώμενα Μέτρα Πρόληψης:

Οι ενέργειες που πρέπει να κάνουν άμεσα οι πολίτες για την ατομική προστασία τους και

για την αποφυγή ανάπτυξης κουνουπιών στην οικία τους και στον ευρύτερο χώρο, ή στο χώρο εργασίας τους είναι οι εξής:

-Χρήση εντομοαπωθητικών σε ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα με τις εξής δραστικές ουσίες: DEET (περιεκτικότητα ανάλογα με την ηλικία και τις οδηγίες χρήσης, το πιο αποτελεσματικό), Πικαριδίνη ή Ικαριδίνη, ΙR3535. Προσοχή πρέπει να δίδεται στις οδηγίες χρήσης τους.

-Κατάλληλα ενδύματα: μακριά μανίκια και παντελόνια, ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.

-Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.

-Αντικουνουπικά πλέγματα (σίτες), στα ανοίγματα του σπιτιού (πόρτες, παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγούς τζακιού, αγωγούς εξαερισμού των βόθρων).

-Χρήση κουνουπιέρας ιδίως σε βρέφη.

-Εντομοκτόνα στον αέρα (φιδάκια, ταμπλέτες, αεροζόλ κλπ.)

-Ανεμιστήρες (ιδίως οροφής) ή κλιματιστικά.

-Λαμπτήρες κίτρινου χρώματος για τον φωτισμό εξωτερικών χώρων.

-Απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα (ή άλλα δοχεία), γλάστρες, βαρέλια, μικρά τενεκεδένια κουτιά ξεχασμένα στον κήπο, καρότσια, παλιά λάστιχα, μπάρμπεκιου, υδρορροές και άλλα μέρη του σπιτιού, διότι τα λιμνάζοντα νερά αποτελούν σημεία όπου τα κουνούπια εναποθέτουν τα αυγά τους. Για όσα δεν μπορούν να απομακρυνθούν φροντίζουμε να μην παραμένει στάσιμο νερό στο εσωτερικό τους, ανοίγοντας τρύπες στον πυθμένα τους ή σκεπάζοντάς τα ή γυρίζοντάς τα ανάποδα. Τα πιατάκια στις γλάστρες να αδειάζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα (λιγότερο από μία εβδομάδα). Τα λούκια και οι υδρορροές στη σκεπή πρέπει να διατηρούνται καθαρά καθώς εύκολα φράζουν από φύλλα ή κλαδάκια δένδρων και συγκρατούν το νερό της βροχής.

-Αντικατάσταση νερού σε σιντριβάνια, μεγάλα ανθοδοχεία ή άλλες παρόμοιες

διακοσμητικές κατασκευές τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.

-Στις πισίνες και τα σιντριβάνια θέτουμε σε λειτουργία το φίλτρο καθαρισμού κάθε μέρα και φροντίζουμε για τη συνεχή ανανέωση και χλωρίωση του νερού. Οι πισίνες πρέπει να

αδειάζουν όταν δεν χρησιμοποιούνται καθώς και το νερό που πολλές φορές συγκρατείται

από τα καλύμματα με τα οποία σκεπάζονται.

-Παιδικές πισίνες, κουβαδάκια ή άλλα παιχνίδια που συνήθως αφήνονται μόνιμα στην αυλή ή στον κήπο θα πρέπει να τοποθετούνται σε κατάλληλα σημεία ώστε να μην μαζεύουν το νερό της βροχής.

-Βρύσες που στάζουν, αυτόματα ποτίσματα και τυχόν διαρροές δικτύου ύδρευσης και

αποχέτευσης πρέπει να διορθώνονται άμεσα.

-Δεν αφήνουμε να συσσωρεύονται λύματα, νερά αποχέτευσης, απόβλητα, απορρίμματα.

Τα ακάθαρτα νερά πάσης φύσεως να οδηγούνται στο δίκτυο ακαθάρτων ή σε στεγανό

βόθρο. Να μην διοχετεύονται ακάθαρτα νερά μέσω αγωγού στο ρείθρο του δρόμου.

-Τα φρεάτια και τα καπάκια βόθρων, πηγαδιών κτλ. να είναι ερμητικά κλειστά.

-Πότισμα κατά προτίμηση τις πρωινές ώρες.

-Τακτικό κούρεμα γρασιδιού, θάμνων και φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια). Επίσης μικρές ή μεγάλες λακκούβες στο χλοοτάπητα ή σε άλλα σημεία του κήπου που μπορούν να συγκρατήσουν νερό θα πρέπει να παραγεμιστούν με χώμα ή να αποστραγγίζουν καλά.

-Συχνός καθαρισμός και ψεκασμός σε στάβλους ζώων, στάνες και κοτέτσια.

-Τακτική ανανέωση του νερού σε ποτίστρες ζώων, στέρνες, γούρνες.

-Κάλυψη των βαρκών ώστε να μην μαζεύουν νερό βροχής.

-Καθαρισμός των αγωγών ομβρίων υδάτων και των αρδευτικών καναλιών από ό,τι εμποδίζει την ελεύθερη ροή νερού.

-Καθαρισμός των αγριόχορτων και της βλάστησης από επιφανειακά νερά (ρέματα, κανάλια).

-Ορθή διαχείριση υδάτων στις γεωργικές καλλιέργειες (υπογειοποίηση ή κάλυψη αρδευτικών καναλιών, αποστραγγιστικά έργα κτλ.).

-Αποφυγή αλόγιστης χρήσης νερού, κυρίως όταν δεν υπάρχουν κατάλληλοι αποχετευτικοί

αγωγοί.

-Να μην υπάρχουν στάσιμα νερά στους χώρους των κοιμητηρίων.

Τα ανωτέρω μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται σε όλο το διάστημα κατά το οποίο παρατηρείται ύπαρξη κουνουπιών.

Στην ιστοσελίδα του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. (Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων www.keelpno.gr) υπάρχει σχετικό ενημερωτικό υλικό: «Προστασία από τα κουνούπια (φυλλάδιο, αφίσα), Μέτρα προστασίας από τα κουνούπια (παρουσίαση), «Πυρετός από τον ιό του Δυτικού Νείλου-Συχνά ερωτήματα» (φυλλάδιο), καθώς και πολλές άλλες χρήσιμες πληροφορίες.