«Από το κουκούλι στην πεταλούδα» – Ένα έργο που πραγματεύεται τη μεταμόρφωσή μας μέσα από τις δύσκολες συνθήκες που μας ζυμώνουν

Η Φλωρεντία Μπέμπη σκηνοθετεί μια παράσταση η οποία γεννήθηκε μέσα από μια φράση.

Μαζί με άλλες 4 ηθοποιούς (Αθηνά Αλαμανή, Ιωάννα Γκιούλη, Ειρήνη Σκαμνάκη και Λυδία Τσογιάννη), η Φλωρεντία Μπέμπη εποπτεύει έναν λαβύρινθο από γυναίκες ηρωίδες του παγκόσμιου ρεπερτορίου, σε ένα έργο που συνομιλεί με τη «Μηχανή του Άμλετ» του Χάινερ Μίλερ. Η σύλληψη του έργου έγινε με βάση μια πεταλούδα, που λειτουργεί ως σύμβολο υπαρξιακού μετασχηματισμού. Μπορούμε άραγε οι άνθρωποι να βγούμε από το κουκούλι μας και να εξελιχθούμε; Μπορεί μια γυναίκα που έχει αλλοτριωθεί να συνεχίσει να ελπίζει; Με βασικό πυλώνα το φιλοσοφικό ρεύμα του υπαρξισμού, η Μπέμπη επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα.

Σκηνοθετείτε την παράσταση «Από το κουκούλι στην πεταλούδα» που παίζεται από 11/01 στο θέατρο Nous και στην οποία συμμετέχετε. Πείτε μας με λίγα λόγια τι πραγματεύεται το έργο.

Το έργο έχει κοινωνικοπολιτικό και φεμινιστικό περιεχόμενο. Πραγματεύεται την καταπίεση και τις δύσκολες καταστάσεις που βιώνει ένας άνθρωπος, καθώς ακόμα και η πιο φαινομενικά απλή και αθώα συνθήκη μπορεί να μας λυγίσει. Έχουμε φτιάξει με τις συναδέρφους (παίζουμε 5 γυναίκες) μια ιστορία, προσπαθώντας να δείξουμε πώς μπορούμε να παρομοιάσουμε την εξέλιξη από το κουκούλι στην πεταλούδα με τη γυναικεία φύση, αν και δεν αφορά μόνο το γυναικείο βίωμα η παράσταση.

 

Πιστεύετε ότι η έξοδος από το κουκούλι είναι εφικτή και στη ζωή μας;

Πιστεύω ότι ναι, μπορεί να συμβεί στον καθέναν από εμάς, με οποιονδήποτε τρόπο.

Πείτε μας δύο λόγια για τον ρόλο σας και γιατί τον επιλέξατε.

Έκανα πέρσι ένα σεμινάριο βασισμένο στη σχολή του Ζαν Λεκόκ με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Κώστα Φιλίππογλου πάνω στο σωματικό, δημιουργικό θέατρο. Τον Ιούνιο πραγματοποιήσαμε μια τελική παρουσίαση, ένα πρότζεκτ, κι εμένα μου είχε δοθεί η συγκεκριμένη φράση προς ανάπτυξη, το «από το κουκούλι στην πεταλούδα». Γεννήθηκαν τότε μέσα μου διάφορες ιδέες, χωρίς να έχω ούτε εγώ ούτε κανένας μας κάποια καθοδήγηση. Σκεφτόμουν ότι είναι πολύ όμορφη η φράση αυτή από μόνη της, και τη συνέδεσα μέσα μου με την περίοδο της εμφάνισης του κορωνοϊού, όπου τα παιδιά πολύ μικρής ηλικίας έμαθαν να ζουν με τη μάσκα, ενώ εμείς οι υπόλοιποι τη θεωρούσαμε κάτι ακραίο για τα μέχρι τότε δεδομένα μας. Έβλεπα τους ηλικιωμένους που έβγαιναν στον δρόμο και φοβούνταν να πιάσουν το κάγκελο, έβλεπα πόσο μας είχαν τρελάνει με τα μηνύματα που έπρεπε να στέλνουμε για να πεταχτούμε μέχρι το φαρμακείο. Είχα σοκαριστεί με αυτή την κατάσταση και θεωρώ πως δεν έμεινε κανένας ανεπηρέαστος από όλο αυτό. Έτσι κι εγώ καθοδηγήθηκα με αφορμή το ξέσπασμα του ιού. Στο έργο υποδύομαι έναν χαρακτήρα που συμβολίζει την προσπάθεια του ανθρώπου να πορευτεί και να επιβιώσει υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Προκειμένου να επιβιώσεις θα κάνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου, θα γίνεις από θύμα θύτης.

 

Τι σας βοήθησε να μπείτε στον ρόλο;

Με βοήθησε πολύ το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη «Η νόησις» και το τραγούδι «Η πατρίδα» του Αλκίνοου Ιωαννίδη. Λειτουργώ πολύ με τη μέθοδο του συνειρμού και συνέδεσα αυτά τα δύο με τον ρόλο, κι ας μη φαίνεται αυτή η σύνδεση στο κοινό. Στην ουσία όλο το πρότζεκτ για εμένα είναι το συγκεκριμένο ποίημα του Καβάφη, ειδικά ο στίχος «αλλά δεν έβλεπα το νόημα τότε».

Ποια είναι η σύνδεση του έργου με το βιβλίο «Μηχανή Άμλετ» του Χάινερ Μίλερ;

Όταν κλήθηκα να παρουσιάσω πέρσι στο σεμινάριο αυτό το τελικό πρότζεκτ με βάση τη φράση που μου δόθηκε, μου ήρθε κατευθείαν στο μυαλό το βιβλίο αυτό (που θεωρώ πως καθρεφτίζει και το ελληνικό κράτος στο οποίο δεν υπάρχει καμία οργάνωση). Είχα διαβάσει το βιβλίο κάποια χρόνια πριν και είχα «ερωτευτεί» τον Μίλερ γιατί έχει κατανοήσει πλήρως όλο τον «Άμλετ» του Σαίξπηρ, κάτι που με συγκίνησε. Θεώρησα πως αυτό το υπαρξιακό και φιλοσοφικό κομμάτι του σαιξπηρικού έργου, που τόσο ωραία αξιοποιεί στο βιβλίο του ο Μίλερ, ταιριάζει σε μια παράσταση με θέμα την επιβίωση και την εξέλιξη.

Ποιος ρόλος στην καριέρα σας μέχρι τώρα σας έχει φανεί ο πιο απαιτητικός; Γιατί;

Όταν ήμουν στη σχολή με είχε δυσκολέψει ο ρόλος της Μάσσα από τις «Τρεις αδερφές» του Τσέχωφ, γιατί εγώ ταυτίστηκα περισσότερο με την Όλια στην πρώτη ανάγνωση του θεατρικού κειμένου, αν και δεν θέλω βέβαια να υποδύομαι τον εαυτό μου σε μια παράσταση. Ο Τσέχωφ δίνει βάρος στο γεγονός ότι η Μάσσα είναι όμορφη και γοητευτική, κι επειδή εγώ είμαι πιο απλή με δυσκόλεψε να αποδώσω τον χαρακτήρα τόσο εξωτερικά όσο και «εσωτερικά», σαν προσωπικότητα. Μου ήταν δύσκολο να το παίξω ωραία, το συναισθηματικό κομμάτι θα μου έβγαινε πιο εύκολα. Γενικά θέλω να πειραματίζομαι στους ρόλους που παίζω κι έτσι μου άρεσε που δυσκολεύτηκα. Πιστεύω όμως πως κατάφερα μια συμπαθητική προσέγγιση.

Υποδύεστε την «Ίριδα» στην ταινία «Τίσις», σε σενάριο του Γιώργου Ευαγγελόπουλου, που θα βγει στις αίθουσες τον Απρίλιο. Πώς και αποφασίσατε να συμμετέχετε σε ένα σκοτεινό φιλμ φαντασίας; Τι να περιμένουμε ως θεατές;

 

Με είχε προτείνει ένας καθηγητής μου για να παίξω στην ταινία, όταν ακόμα ήμουν στο 2ο έτος της σχολής. Είναι μια πάρα πολύ ωραία ταινία γιατί έχει γυριστεί με μηδαμινό μπάτζετ και μου αρέσει όταν ένας σκηνοθέτης βάζει όλο του το πάθος παρά τις αντιξοότητες για να γυρίσει μια ταινία όπως του αρέσει. Πρόκειται για μυθοπλασία με έντονο το στοιχείο της μαγείας, εγώ ας πούμε υποδύομαι μια νεράιδα. Η ταινία πραγματεύεται τον απαγορευμένο έρωτα -κάτι το οποίο πάντα θα αγγίζει τον κόσμο και θα τον κάνει να νιώθει ταύτιση- υπό το πλαίσιο του παραμυθιού. Βάζω αποσιωπητικά εδώ, δεν μπορώ να πω παραπάνω πράγματα. Μάλλον θα ανήκει σε τριλογία όμως η συγκεκριμένη ταινία.

Τι θα λέγατε στον μικρότερο εαυτό σας αν μπορούσατε να του μεταφέρετε κάτι τώρα;

Να μάθει να λέει περισσότερα «όχι». Είναι κάτι που ακόμα με βασανίζει και το προσπαθώ.

 

Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που κάνει τώρα τα πρώτα του πατήματα στο θέατρο;

Η αλήθεια είναι πως αν έχει πάθος και θέληση, δεν χρειάζεται να του δώσουμε καμία συμβουλή. Χρειάζεται μόνο να έχει ανοιχτές τις κεραίες του για τυχόν ευκαιρίες που μπορεί άθελά του να προσπεράσει. Η αλήθεια είναι πως οι ηθοποιοί κάνουμε ένα δύσκολο επάγγελμα, ο ίδιος ο χώρος είναι δύσκολος και συχνά πέφτει η διάθεσή μας με όσα αντιμετωπίζουμε. Είναι σημαντικό να μπορούμε να σηκωθούμε όταν πέφτουμε, και μάλλον αυτό θα συμβούλευα κάποιον που ξεκινάει τώρα.