Ελάτε στην παρέα μας

Αφιερώματα

Πώς «βαπτίστηκαν» τα ελληνικά νησιά

Δημοσιεύθηκε

στις

Από που πήραν το όνομά τους οι διασημότεροι ελληνικοί προορισμοί

Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό του καθενός μόλις ακούσει το συνδυασμό καλοκαίρι και Ελλάδα είναι χωρίς αμφιβολία τα νησιά. Η χώρα μας είναι πλούσια σε νησιωτικούς προορισμούς που αξίζει κανείς να επισκεφτεί όχι μόνο για τη γραφικότητα και τα γαλάζια νερά τους, αλλά και για την πλούσια ιστορία τους.

Μάλιστα, αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί όλα αυτά τα νησία που γνωρίζουμε και αγαπάμε έχουν τα ονόματα που ξέρουμε τόσα χρόνια τώρα; Από που προέκυψαν οι ονομασίες αυτές; Κάθε νησί, και μια ξεχωριστή ιστορία.

Σέριφος: Το όνομα της Σερίφου προκύπτει από τη ρίζα «σερ», η οποία μας έχει δώσει το σέριφον, θαλάσσιο φυτό και διάφορα άλλα ονόματα βοτάνων. Σε συνδυασμό με το άφθονο χρυσάφι που είχε στην αρχαιότητα, σήμαινε ότι αυτά τα βότανα ήταν ισχυρά και ιαματικά. Επομένως, το όνομα Σέριφος, δηλώνει την πλούσια σε ιαματική χλωρίδα νήσο, με πλούσιο υπέδαφος.

Ανάφη: Σύμφωνα με τη μυθολογία, οι Αργοναύτες επιστρέφοντας από την Κολχίδα έπεσαν σε καταιγίδα και παρασύρθηκαν στο πέλαγος, όπου άρχισαν να εκλιπαρούν τον Απόλλωνα να τους σώσει. Ο Απόλλωνας τότε διέχυσε φως και είδαν μπροστά τους να ξεπροβάλει από τη θάλασσα ολόκληρο νησί το οποίο κατάφεραν να προσεγγίσουν. Εκεί οι Αργοναύτες ανήγειραν βωμό προς τιμή του Απόλλωνα του «Αιγλήτη» (= αυτού που λάμπει) και ονόμασαν το νησί Ανάφη (από το ρήμα αναφαίνω).

Ικαρία: Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για την προέλευση της ονομασίας του νησιού. Μία από αυτές αναφέρεται στην φοινικική ρίζα «-καρ» και στον λαό των Κάρων, της Μικράς Ασίας, ενώ σύμφωνα με τη μυθολογία, το νησί ονομάζεται Ικαρία από τον μύθο του θρυλικού Ικάρου, που με τον θάνατό του εκεί έδωσε το όνομά του στο Ικάριο πέλαγος.

Νάξος: Το νησί της Νάξου στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Δίας, γιατί είναι το μεγαλύτερο των Κυκλάδων. Έτσι είχε πάρει το όνομα του μεγαλύτερου των Θεών. Όταν την αποίκησε ο ήρωας Νάξος, Γιος του Ενδημίωνα του εραστή της Σελήνης, ονομάστηκε από τον ήρωα με το σημερινό της όνομα. Πάρος: Το όνομα του νησιού σημαίνει «παραλία».

Άνδρος: Ο Άνδρος ή Ανδρέα ήταν περίφημος μάντης, τόσο σπουδαίος που του χάρισε το νησί ο Ραδάμανθης, αδελφός του Μίνωα. Ο Ραδαμάνθης θεωρείτο ο πιο δίκαιος άνθρωπος του κόσμου και όταν πέθανε συνέχισε να είναι δίκαιος γι’ αυτό και έγινε ο κριτής του Κάτω Κόσμου. Αυτός έκρινε ότι ο περιφημότερος μάντης της εποχής ήταν ο Άνδρος και έτσι αποφάσισε να του χαρίσει ένα ολόκληρο νησί.

Σύρος: Το όνομα Σύρος προέρχεται από τους πρώτους κατοίκους του νησιού, τους Φοίνικες. Σήμερα υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία αυτή. Σύμφωνα με την πρώτη, το όνομα προέρχεται από τη λέξη «ουσύρα» που σημαίνει ευτυχής, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη, προέρχεται από το «συρ» που σημαίνει βράχος.

Μύκονος: Η ονομασία Μύκονος, γνωστή από αρχαία νομίσματα και επιγραφές, αποδόθηκε από την παράδοση στον επώνυμο ήρωα Μύκονο, απόγονο του μυθικού βασιλιά της Δήλου Ανίου, γιου του Απόλλωνος και της νύμφης Ροιούς, κόρης του Διονύσου.

Σαντορίνη: Το όνομα της νήσου «Θήρα» προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήραν που αποίκησε πρώτος το νησί. Το δε όνομα «Σαντορίνη», όμως, προέρχεται από τους Φράγκους Σταυροφόρους οι οποίοι κατά το πέρασμα τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε εκκλησία της Αγίας Ειρήνης (Σάντα Ειρήνη).

Σκιάθος: Το όνομα της Σκιάθου, φημολογείται ότι προέρχεται από τις λέξεις «σκιά» και «Άθως», καθώς το νησί βρίσκεται γεωγραφικά -και μεταφορικά- στην σκιά του Αγίου Όρους.

Αλόννησος: Το όνομα Αλόννησος δόθηκε επί Όθωνα, με πρόταση του τότε Υπουργείου Εσωτερικών σε αντικατάσταση του προηγουμένου ονόματος Λιαδρόμια ή Ηλιοδρόμια, καθώς έτσι αναφερόταν στη Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας του 1828. Από μετέπειτα έρευνα αυτό διαπιστώθηκε ως λάθος, δεδομένου ότι κατά την αρχαιότητα η Αλόννησος ήταν άλλο νησί (άγνωστο το ποιο).

Ρόδος: Από την αρχαία εποχή έχει επικρατήσει ο συσχετισμός του ονόματος με το ομώνυμο λουλούδι, ιερό στον θεό Ήλιο. Γιʼαυτό και τα νομίσματα της Ρόδου παρίσταναν από το ένα μέρος του κεφάλι του Ήλιου και από το άλλο το Ρόδον.

Λήμνος: Η επικρατέστερη εκδοχή υποστηρίζει πως το όνομα Λήμνος προέρχεται είτε από την ομηρική λέξη «λήιον», που προσδιορίζει το σπαρμένο χωράφι, τον αγρό, ή από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις «ληίς» (που σημαίνει κοπάδι) + «μήλο» (που σημαίνει πρόβατο), δηλαδή νήσος κοπαδιών αιγοπροβάτων.

Λευκάδα: Το όνομα της Λευκάδας μας το παραδίδει ο Όμηρος. Προέρχεται από το «λευκάς» γιατί ήταν λευκογαία, είχε δηλαδή άσπρο χώμα. Το όνομα της νήσου Λευκάδας μας το παραδίδει ο Όμηρος και προέρχεται από το «λευκάς»

Ιθάκη: Η Ιθάκη πήρε το όνομα της από το «ιθύς», που σημαίνει ευθύς, ίσιος, μακρύς. Η μακρόστενη νήσος. Από το «ιθύς» προκύπτει και ο ιχθύς, το ψάρι, επειδή είναι κι αυτό μακρόστενο.

Κέρκυρα: Σύμφωνα με πολλούς μελετητές το όνομα οφείλεται στην νύμφη Κέρκυρα, κόρη του ποταμού Ασώπου. Ο Ποσειδώνας την αγάπησε, την έφερε στο νησί και του έδωσε το όνομά της. Πολλοί πιστεύουν ότι ο μύθος της νύμφης Κέρκυρας συνδέεται με την λέξη «κορυφώ» από την ακρόπολη που βρίσκεται απέναντι από το σημερινή πρωτεύουσα. Από εκεί προήλθε στην συνέχεια η λατινογενής ονομασία Corfu, με την οποία είναι γνωστό το νησί.

Παξοί: Το νησί πήρε το όνομά του από τη λέξη «πάθος». Ο Ποσειδώνας έχοντας ερωτευτεί τη νύμφη Αμφιτρίτη, μπορούσε να την κάνει δική του μόνο αν της χάριζε μια δική της γη, όπως εκείνη του ζήτησε. Έτσι σήκωσε την τρίαινα, έκοψε ένα κομμάτι από την Κέρκυρα, το οποίο “μετακίνησε” λίγο νοτιότερα και εκεί στέγασαν τον έρωτά τους.

Κύθηρα: Αρκετές φορές τα Κύθηρα άλλαξαν ονομασία. Τον μεσαίωνα ονομάζονταν Κυθουρία και Τσερίγο ή Τσιρίγο, από Ενετούς ναυτικοί. Λεγόταν και Φοινικούντα, γιατί πολύ παλιά υπήρξαν τα Κύθηρα αποικία των Φοινίκων. Η ονομασία «Κύθηρα» τους δόθηκε από την Αφροδίτη, που την έλεγαν Κυθήρια ή Κυθέρεια.

[Το άρθρο περιέχει πληροφορίες από το penna.gr]

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ