5+1 ανατροπές στα εισοδήματα

Άνοιγμα σε μισθωτούς και συνταξιούχους που βιώνουν το τέρας της ακρίβειας, επιχειρεί η κυβέρνηση, με παρεμβάσεις που δίνουν τη δυνατότητα βελτίωσης του εισοδήματός τους.

Οι πρωτοβουλίες εντάσσονται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό που έχει ως ορίζοντα το 2027, χρονιά κατά την οποία ο πρωθυπουργός έχει δεσμευτεί ότι ο μέσος μισθός θα φτάσει στη χώρα τα 1.500 ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό, από τις αρχές της επόμενης χρονιάς θα αρχίσουν σταδιακά να γίνονται πράξη όλες εκείνες οι εξαγγελίες της κυβέρνησης, που προβλέπουν αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών κάνουν λόγο για σημαντικές παρεμβάσεις που αφορούν τη πλειοψηφία μισθωτών και συνταξιούχων, με αποκλειστικό στόχο την ενίσχυση της αγοραστικής τους δύναμης.
Όπως εξηγούν, οι εργαζόμενοι στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα που λαμβάνουν τις κατώτατες αποδοχές θα δουν αυξήσεις στους μισθούς τους και υψηλότερες καθαρές αποδοχές.
Πρώτη κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή, είναι η μείωση από την 1η Ιανουαρίου του νέου έτους των ασφαλιστικών εισφορών κατά μια ποσοστιαία μονάδα, η οποία δεν θα είναι και η μοναδική.
Περισσότερα χρήματα στην τσέπη θα δουν και οι συνταξιούχοι, λόγω των αυξήσεων που θα λάβουν στο τέλος του χρόνου, ενώ όσοι έχουν σύνταξη άνω των 1400 ευρώ θα δουν ελάφρυνση από την παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης.
Χαμένοι των αλλαγών που έρχονται είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι από την 1η Ιανουαρίου θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέες αυξήσεις στις εισφορές που καταβάλλουν στον ΕΦΚΑ.
Με βάση αυτή τα δεδομένα, οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης κάνουν λόγο για 5+1 μεγάλες ανατροπές σε μισθούς, συντάξεις και εισφορές, που αλλάζουν άρδην το περιβάλλον στην αγορά.

Κατώτατος μισθός
Η πρώτη μεγάλη αλλαγή έχει σχέση με την αύξηση του κατώτατου μισθού που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, κάτι που σημαίνει ότι εντός του επόμενου έτους θα δουν βελτιωμένες αποδοχές.
Με βάση τον σχεδιασμό που έχει γίνει, από τον Ιανουάριο θα αρχίσει η διαδικασία για τον προσδιορισμό του νέου κατώτατου μισθού με στόχο να εφαρμοστεί από την 1η Απριλίου του 2025.
Ασφαλής πρόβλεψη για την αύξηση δεν μπορεί ακόμη να γίνει, είναι όμως σαφές με βάση όσα έχουν αφήσει να εννοηθεί κυβερνητικά στελέχη ότι θα είναι της τάξης των 40 ευρώ ώστε ο κατώτατος μισθός να διαμορφωθεί στα 870 ευρώ από 830 σήμερα.

Νεοδιοριζόμενοι- δημόσιο
Το μεγάλο μείον των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα, σε σχέση με αυτούς στον ιδιωτικό είναι ότι λαμβάνουν 12 και όχι 14 μισθούς, κάτι που έχει επιπτώσεις στη ζωή τους, τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και το καλοκαίρι.
Η βασική αλλαγή που σχεδιάζει η κυβέρνηση είναι ότι θα αυξάνεται ισόποσα με τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα και ο μισθός για το νεοδιοριζόμενο στο δημόσιο τομέα από την 1/1/2026.
Ωστόσο, ειδικά για το 2025, η προσαύξηση θα καταβάλλεται στους δικαιούχους, απομειωμένη κατά την υφιστάμενη στις 31.12.2024 διαφορά μεταξύ του βασικού μισθού του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο βασικός μισθός στο δημόσιο είναι 20 ευρώ περισσότερο από τον ιδιωτικό, στα 850 ευρώ.
Κατά συνέπεια, στην περίπτωση που ο κατώτατος μισθός αυξηθεί το 2025 κατά 40 ευρώ και διαμορφωθεί από τα 830 στα 870, ο νεοεισερχόμενος θα λάβει τα 20 ευρώ ώστε ο μισθός να εξισωθεί και να ξεκινήσει από το 2026 η ισόποση αύξηση.
Αυτόματα θα ακολουθήσουν οριζόντιες αυξήσεις στους βασικούς μισθούς όλων των μισθολογικών κλιμακίων του ενιαίου μισθολογίου των πολιτικών δημοσίων υπαλλήλων και στους βασικούς μισθούς που αντιστοιχούν στα κλιμάκια και τους βαθμούς των ειδικών μισθολογίων των δημοσίων λειτουργών (ένστολων, δικαστικών, ερευνητών, ιατρών ΕΣΥ, πανεπιστημιακών κ.λπ.).
Έτσι όλοι οι υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου – 700.000 εργαζόμενοι συνολικά- θα λάβουν στους βασικούς τους μισθούς από την 1η-4-2025 οριζόντια αύξηση ύψους 20 ευρώ μικτά συνολικά.

Ασφαλιστικές εισφορές
Η κυβέρνηση θέλει να διαμορφώσει νέα δεδομένα στους μισθούς και επειδή δεν υπάρχουν “λεφτόδενδρα”, θα υπάρξει έμμεση αύξηση, μέσω της μείωσης στις ασφαλιστικές τους εισφορές.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών προς τον ΕΦΚΑ θα μειωθούν κατά 0,5% και ισόποσα θα μειωθούν και οι εισφορές που καταβάλλει ο εργοδότης.
Με τον τρόπο αυτό, οι συνολικές εισφορές θα διαμορφωθούν στο 35,16%, από 36,16% που είναι σήμερα, δηλαδή 13,37% εισφορά ασφαλισμένου και 21,79% εισφορά εργοδότη.
Για να μην υπάρξουν επιπτώσεις, η μείωση θα προέλθει και αυτή τη φορά από το πακέτο υγειονομικής περίθαλψης και έτσι δεν θα θιγούν οι ανταποδοτικές εισφορές κύριας και επικουρικής ασφάλισης.
Μια μείωση μιας μονάδας σημαίνει πως το συνολικό πακέτο της υγείας θα φτάσει στο 6,10% και η μείωση αναμένεται να είναι μοιρασμένη ανάμεσα σε εργαζόμενο και εργοδότη.
Όπως γίνεται αντιληπτό σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι εισφορές υγείας του μισθωτού θα διαμορφωθούν στο 2,05% και του εργοδότη στο 4,05%.
Το παράδειγμα που ακολουθεί για έναν μισθωτό με μεικτό μισθό 1.000 ευρώ που πληρώνει σήμερα εισφορές υγείας (και εκείνος και ο εργοδότης) 71 ευρώ, είναι το πλέον ενδεικτικό για τα οφέλη που θα υπάρξουν.

Ειδικότερα:

Α. Οι εισφορές θα πέσουν στα 61 ευρώ και το όφελος θα είναι 120 ευρώ το χρόνο, ισόποσα μοιρασμένο ανάμεσα σε εργοδότη και εργαζόμενο.
Β. Το καθαρό όφελος για τον εργαζόμενο θα είναι 5 ευρώ το μήνα και σε ετήσια βάση 60 ευρώ αύξηση στον καθαρό μισθό.
Γ. Το καθαρό όφελος για τον εργοδότη θα είναι 5 ευρώ το μήνα και 60 ευρώ το χρόνο από μείωση του εργοδοτικού κόστους.
Δ. Όσο μεγαλύτερος είναι ο μισθός τόσο μεγαλύτερο θα είναι το όφελος.

Συντάξεις
Ουδείς αμφισβητεί ότι οι μεγάλοι αδικημένοι είναι οι συνταξιούχοι και αυτός είναι ο λόγος που πολλοί αναγκάζονται να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας, προκειμένου να βελτιώσουν το εισόδημά τους.
Η αύξηση που θα λάβουν, θα πιστωθεί στις συντάξεις του Ιανουαρίου οι οποίες θα καταβληθούν τέλος Δεκεμβρίου και αναμένεται να είναι της τάξης του 2,4%.
Η εξέλιξη αυτή, ανεβάζει τη μέση σύνταξη των 816 ευρώ στα 835.5 ευρώ, αύξηση δηλαδή 19,5 ευρώ και την εθνική από 426,17 ευρώ στα 436,3 ευρώ, αύξηση δηλαδή 10,13 ευρώ.

Ως προς το ύψος των αυξήσεων τα δεδομένα έχουν ως εξής:

-οι συνταξιούχοι των 500 ευρώ ως 600 ευρώ θα δουν αυξήσεις έως και 15 ευρώ το μήνα.

-οι συνταξιούχοι των 1.000 ευρώ ως 1.500 ευρώ θα δουν κατά μέσο όρο 30 ευρώ το μήνα,

-οι συνταξιούχοι από 2.000 ως 3.000 ευρώ θα δουν αυξήσεις από 50 ευρώ ως 75 ευρώ μηνιαίως.

Όπως γίνεται αντιληπτό, οι ετήσιες αυξήσεις του 2025 που είναι της τάξης του 2.4% θα υπολείπονται του ετήσιου πληθωρισμού ο οποίος αναμένεται να κλείσει στο 2,8%-2,9%. Αυτό στην ουσία οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι συνταξιούχοι δε θα δουν πραγματική αύξηση στην τσέπη τους καθώς ο πληθωρισμός και η ακρίβεια θα “ροκανίζουν” για άλλη μια φορά την αγοραστική τους δύναμη.

Εισφορά αλληλεγγύης
Η αλήθεια είναι πως στο θέμα της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων υπήρχαν μεγάλες στρεβλώσεις, στις οποίες η κυβέρνηση θέλει να βάλει ένα τέλος, μέσω των συντάξεων Ιανουαρίου 2025 που θα καταβληθούν στο τέλος Δεκεμβρίου.
Το βασικό πρόβλημα έχει σχέση με το γεγονός ότι οι παρακρατήσεις είχαν ως αποτέλεσμα το μηδενισμό των αυξήσεων ή τη μείωση των συντάξεων για όσους λαμβάνουν ποσά άνω των 1400 ευρώ και βρίσκονταν στα όρια των κλιμακίων.
Για να μπει τέλος στις αδικίες που υπήρχαν η κυβέρνηση προωθεί μια νέα και τελείως διαφορετική φιλοσοφία, η οποία θα αυξήσει τα εισοδήματα αυτής της συγκεκριμένης κατηγορίας συνταξιούχων.
Το νέο πλαίσιο έχει ως βασική αρχή ότι όσο θα αυξάνεται η σύνταξη κατ’ έτος, αντίστοιχα θα αυξάνεται και το κατώφλι κάθε κλιμακίου της Εισφοράς, προκειμένου να μην έχει κανείς μείωση και να επωφελούνται πλήρως της αύξησης.
Με τη λύση που προωθείται, εκτιμάται ότι κερδισμένοι θα βγουν περίπου 12.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι θα πάρουν για πρώτη φορά ολόκληρη την αύξηση του 2025 (2,4%) και κανείς δεν θα αλλάξει κλιμάκιο ΕΑΣ, ώστε να έχει υψηλότερη κράτηση.
Στελέχη του υπουργείου Εργασίας τονίζουν, ότι η λύση αυτή προτιμήθηκε λόγω του ότι το αποτέλεσμα της είναι ουδέτερο και δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις στο δημοσιονομικό αποτύπωμα.

Εισφορές επαγγελματιών
Μισθωτοί και συνταξιούχοι θα δουν κάποια επιπλέον χρήματα στους λογαριασμούς τους, κάτι όμως που δεν θα συμβεί με τους ελεύθερους επαγγελματίες, λόγω των αυξήσεων στις εισφορές που θα πρέπει να καταβάλλουν.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών οι οποίες από την 1/1/2025 αναπροσαρμόζονται υποχρεωτικά κάθε χρόνο, με βάση το ποσοστό του πληθωρισμού.
Πάντως δεν θα πρέπει να αποκλείεται το ενδεχόμενο το 2025 να χρησιμοποιηθεί ένας νέος δείκτης μεταβολής μισθών ο οποίος αναμένεται να παραδοθεί από την ΕΛΣΤΑΤ στον υφυπουργό εργασίας Πάνο Τσακλόγλου.
Στην περίπτωση που ο δείκτης μισθών είναι υψηλός, θα επιβαρύνει τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών οι οποίες μέχρι σήμερα αυξάνονταν κάθε έτος ανάλογα με τον πληθωρισμό.
Στο πλαίσιο αυτό, η χαμηλότερη κατηγορία εισφορών που ανέρχεται σήμερα σε 238,22 ευρώ μηνιαίως, με τον ετήσιο πληθωρισμό να εκτιμάται στο 2,8%, θα αυξηθεί από τον Ιανουάριο του 2025 στα 244,8 ευρώ.
Με το νέο σύστημα, αν υποθέσουμε ότι ο δείκτης μισθών θα προσδιοριστεί στο 4% -5%, η χαμηλότερη εισφορά θα κυμανθεί από 247,7 ευρώ-250 ευρώ.
Η εξέλιξη αυτή πάντως έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τους ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι υποστηρίζουν ότι με τον τρόπο αυτό δεν θα είναι σε θέση να κρατήσουν ανοικτές τις επιχειρήσεις τους.
Όπως υποστηρίζουν, εκτός από τις αυξήσεις στις εισφορές έχουν επιβαρυνθεί και μέσω του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος και δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους.