Αυτόματη απόδοση ΦΠΑ: Νέο ψηφιακό σύστημα από την ΑΑΔΕ έως το 2026

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά στην πιλοτική εφαρμογή ενός νέου, πλήρως αυτοματοποιημένου συστήματος είσπραξης ΦΠΑ, το οποίο θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία μέχρι τα τέλη του 2025 και αναμένεται να εφαρμοστεί καθολικά από τις αρχές του 2026.

Το σύστημα αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο του ψηφιακού εκσυγχρονισμού της εφορίας και αλλάζει ριζικά τον τρόπο απόδοσης του ΦΠΑ. Πλέον, ο φόρος θα αποδίδεται αυτόματα με κάθε συναλλαγή μέσω ηλεκτρονικής πληρωμής, χωρίς να απαιτούνται οι συνήθεις περιοδικές δηλώσεις από τους επαγγελματίες. Κατά την πληρωμή προϊόντων ή υπηρεσιών με κάρτα, το ποσό του ΦΠΑ θα μεταφέρεται αυτόματα στο Δημόσιο, ενώ το καθαρό ποσό θα κατατίθεται στον λογαριασμό του πωλητή.

Η πιλοτική περίοδος εφαρμογής του συστήματος θα επιτρέψει την τεχνική και διαδικαστική προσαρμογή όλων των εμπλεκόμενων, ενώ βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του είναι η καθολική χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής στις συναλλαγές που υπόκεινται σε ΦΠΑ.

Η ΑΑΔΕ έχει ήδη εντοπίσει, μέσω της πλατφόρμας myDATA και με τη βοήθεια διασταυρώσεων, χιλιάδες περιπτώσεις επιχειρήσεων με ελλιπή ή ψευδή στοιχεία ΦΠΑ. Ενδεικτικά, το 2023 καταγράφηκαν 1.706 επιχειρήσεις που δήλωσαν μηδενικά ποσά ΦΠΑ παρά τη δραστηριότητά τους, ενώ το 2022 ο αριθμός αυτών έφτασε τις 999.

Ο στόχος της ΑΑΔΕ είναι να μειωθεί σημαντικά το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ» – δηλαδή η διαφορά μεταξύ του ΦΠΑ που θα έπρεπε να αποδοθεί και αυτού που τελικά εισπράττεται – κάτω από το 5% έως το 2027. Το νέο σύστημα αναμένεται να ενισχύσει τη φορολογική συμμόρφωση, να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και να αυξήσει τη διαφάνεια του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.