Φλέγεται ο Περσικός Κόλπος: Το Ιράν απειλεί με κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ

Η γεωπολιτική ένταση στον Περσικό Κόλπο επιστρέφει στο επίκεντρο της διεθνούς ανησυχίας, μετά την ισραηλινή επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν και τις απειλές της Τεχεράνης για ενδεχόμενο αποκλεισμό των Στενών του Ορμούζ. Η στενή αυτή θαλάσσια δίοδος, από την οποία περνά πάνω από το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου, αποτελεί κομβικό σημείο για την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια.

Ένα πιθανό κλείσιμο των Στενών θα είχε άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις στις διεθνείς αγορές. Οι αναλυτές προειδοποιούν για πιθανή εκτίναξη της τιμής του πετρελαίου πάνω από τα 150 δολάρια το βαρέλι, με αποτέλεσμα αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις, διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου, κυρίως στις αναδυόμενες οικονομίες.

Στο στρατιωτικό πεδίο, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διαμηνύσει ότι δεν θα επιτρέψουν παρεμπόδιση της ναυσιπλοΐας στην περιοχή, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση. Η πιθανή εμπλοκή χωρών του Κόλπου όπως η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, θα μπορούσε να κλιμακώσει την κρίση σε περιφερειακή σύρραξη.

Παρότι ορισμένες χώρες έχουν επενδύσει σε αγωγούς που παρακάμπτουν τα Στενά, η εξάρτηση παραμένει υψηλή. Κουβέιτ, Κατάρ και Μπαχρέιν εξακολουθούν να βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά στη δίοδο του Ορμούζ για τις εξαγωγές τους.

Σε περίπτωση σοβαρής κρίσης, ΗΠΑ και Ε.Ε. θα υποχρεωθούν να προσφύγουν στα στρατηγικά τους αποθέματα για να μετριάσουν τις επιπτώσεις, ενώ μεγάλες εισαγωγικές χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία ενδέχεται να παρέμβουν διπλωματικά για να αποτρέψουν την κλιμάκωση.

Η απειλή δεν είναι νέα, όμως η παρούσα διεθνής συγκυρία – με τις υψηλές τιμές ενέργειας, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την εύθραυστη οικονομική ανάκαμψη – ενισχύει την επικινδυνότητά της.

Πάντως, αναλυτές της αγοράς εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί ως προς την πιθανότητα πλήρους αποκλεισμού. Όπως υποστηρίζουν, ένα τέτοιο σενάριο είναι όχι μόνο τεχνικά δύσκολο, αλλά και αυτοκαταστροφικό για το ίδιο το Ιράν. Η οικονομία της χώρας, περιλαμβανομένων των εξαγωγών πετρελαίου και της εισαγωγής βασικών αγαθών, εξαρτάται άμεσα από τη διέλευση μέσω των Στενών.

Η Κίνα, ως βασικός εμπορικός εταίρος και μεγαλύτερος εισαγωγέας ιρανικού πετρελαίου, δεν θα δει θετικά οποιαδήποτε ενέργεια που θα απειλήσει τη σταθερότητα των ροών ενέργειας. Οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν ότι το Πεκίνο είναι πιθανό να ασκήσει πίεση στην Τεχεράνη για να αποτρέψει τέτοια ενέργεια.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η ειδικός σε θέματα ενέργειας Έλεν Γουόλντ, «ένα τέτοιο βήμα θα έπληττε τους συμμάχους του Ιράν περισσότερο από τους αντιπάλους του». Η ίδια άποψη επαναλήφθηκε και από τον Ανάς Αλχάτζι, ο οποίος υπογράμμισε ότι οι συνέπειες θα ήταν περισσότερο καταστροφικές για την ίδια τη χώρα.

Το διακύβευμα είναι τεράστιο και η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία. Το αν η Τεχεράνη θα χρησιμοποιήσει την απειλή στρατηγικά ή θα διαβεί τον Ρουβίκωνα, μένει να φανεί.