Προς εξαφάνιση οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας – Υπερεργασία για τους μισούς εργαζόμενους

Τεράστια απόκλιση της χώρας μας από τις ευρωπαϊκές επιταγές για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθώς μόλις τρεις στους δέκα εργαζόμενους καλύπτονται από κάποια συλλογική σύμβαση εργασίας. Κι όλα αυτά την ώρα που η ευρωπαϊκή οδηγία συστήνει στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι συλλογικές συμβάσεις να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων.

Την ίδια στιγμή, το 29% των ανδρών και το 11% των γυναικών δήλωσαν ότι εργάζονταν από 6 και πάνω ώρες την εβδομάδα από αυτές που όριζε η Σύμβαση Εργασίας τους.
Το 12% της ηλικιακής ομάδας άνω των 55 ετών, το 10% της ηλικιακής ομάδας 35-54 ετών και το 5% της ηλικιακής ομάδας 17-34 ετών, ανέφεραν ότι εργάζονταν πάνω από 10 ώρες την εβδομάδα.

Η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος σημειώνει ότι «η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων της χώρας καλύπτονται μόνο από ατομικές συμβάσεις εργασίας».
Παρά την εικόνα κατάρρευσης των συμβάσεων, η κυβέρνηση επιμένει ότι είναι εφικτός ο στόχος της για διαμόρφωση των μέσων μισθών στα 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας (2027), παρότι τα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο ελάχιστες κλαδικές συμβάσεις υπογράφηκαν εντός του 2024, ενώ από τις 205 επιχειρησιακές συμβάσεις που συμφωνήθηκαν, επήλθαν αυξήσεις μισθών μόλις 2%.

Υπό αυτά τα δεδομένα, ξεκινά εντός του Μαΐου κοινωνικός διάλογος με απώτερο στόχο την ενίσχυση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, οι οποίες βρίσκονται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων σαράντα ετών. Αντικείμενο του διαλόγου είναι ο σχεδιασμός ενός «οδικού χάρτη» ενδυνάμωσης των συμβάσεων έτσι ώστε να αυξηθούν και να καλύπτουν το 80% τω εργαζομένων από το 28% – 30% που είναι σήμερα.

Η ενίσχυση των συμβάσεων περιλαμβάνεται σε σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης «για επαρκείς κατώτατους μισθούς», η οποία επιτάσσει τα κράτη-μέλη να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων τους με συλλογικές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες θα προσδιορίζουν το ύψος των αμοιβών. Μάλιστα αξιώνει να καταρτιστεί ένα σχέδιο προώθησης των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων, προκειμένου να επιτευχθεί ο συγκεκριμένο στόχος. Το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Τα επίσημα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων καλύπτονται μόνο από ατομικές συμβάσεις εργασίας. Επίσης οι αυξήσεις στις κατώτατες αποδοχές, αφορούν ένα μικρό μέρος του συνόλου.

Εξαίρεση αποτελούν ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων, όπως κυρίως οι τραπεζοϋπάλληλοι, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι, οι εργαζόμενοι σε αρτοποιεία, σε τουριστικά-επισιτιστικά καταστήματα, σε πετρελαιοειδή, στην καπνοβιομηχανία.

ΙΝΕ ΓΣΕΕ

Σύμφωνα με την έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ το 52% των ερωτηθέντων δήλωσε πως εργάζεται επιπλέον ώρες από αυτές που ορίζει η σύμβαση εργασίας του. Το 15% δήλωσε πως εργάζεται επιπλέον μία έως 2 ώρες και το 14% επιπλέον 3 έως 5 ώρες την εβδομάδα. Μικρότερο (8%) είναι το ποσοστό εκείνων που δήλωσαν πως η εβδομαδιαία εργασία τους υπερέβαινε τις 6 με 8 ώρες, ενώ το 5% των ερωτηθέντων δήλωσε πως εργαζόταν επιπλέον 8 έως 10 ώρες την εβδομάδα και το 9% πάνω από 10 ώρες.

Το 30% δήλωσε ότι εργάζεται πάνω από δύο φορές το μήνα πέραν των 10 ωρών ημερησίως. Το 11% μία φορά τον μήνα, ενώ το 58% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η ημερήσια εργασία του μέσα στον μήνα δεν ξεπερνούσε ποτέ τις 10 ώρες.

Σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες (49%) δήλωσαν ότι δεν αμείβονταν για τις επιπλέον ώρες εργασίας τους, ενώ το 16% λάμβανε μόνο ένα μέρος από την προβλεπόμενη επιπλέον αμοιβή. Δηλαδή το 65% των εργαζομένων δήλωσε είτε ότι δεν αμείβεται καθόλου είτε ότι αμείβεται μερικώς για την υπερεργασία του. Τη συνολική αμοιβή των επιπλέον ωρών εργασίας τους λάμβανε μόνο το 34% των ερωτώμενων του δείγματος.