«Μετωπική» για 5 άρθρα του Συντάγματος

Σε νέα φάση αναμένεται να εισέλθει σύντομα η πολιτική ζωή της χώρας, καθώς η κυβέρνηση αλλάζει την ατζέντα, μέσω της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος.

Οι σχετικές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού είναι βέβαιο ότι ανεβάζουν στα ύψη τους τόνους της πολιτικής αντιπαράθεσης, καθώς πέντε προς αναθεώρηση άρθρα θεωρούνται «ταμπού».
Στο Μέγαρο Μαξίμου, τονίζουν ότι οι συνταγματικές αναθεωρήσεις ήταν πάντα μια ευκαιρία για συζητήσεις οι οποίες είχαν σκοπό να χτίσουν γέφυρες και όχι να ανοίξουν καινούργια ρήγματα.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης πάντως εκφράζουν μια διαφορετική αντίληψη και κατηγορούν την κυβέρνηση, ότι προσπαθεί να «δραπετεύσει» από τη γκρίζα ζώνη της ακρίβειας και των Τεμπών
Η συζήτηση από τον Σεπτέμβριο και μετά αναμένεται να «φουντώσει», με την κυβέρνηση να υπογραμμίζει την ανάγκη για υπευθυνότητα και το ΠΑΣΟΚ να χαρακτηρίζει υποκρισία και πυροτέχνημα την άρση της μονιμότητας στο δημόσιο.

Τα πέντε άρθρα που θα πυροδοτήσουν οξύτατη αντιπαράθεση είναι τα εξής:

Α. Μη κρατικά Πανεπιστήμια: Η αναθεώρηση του άρθρου 16, ήταν και παραμένει σημαία για τη Ν.Δ. Άπαντες άλλωστε θυμούνται ότι η δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων για πρώτη φορά στη Μεταπολίτευση, ήταν προεκλογική δέσμευση του πρωθυπουργού. Τα κόμματα της Αριστεράς είναι βέβαιο ότι θα σταθούν απέναντι, ενώ ζητούμενο αποτελεί η στάση του ΠΑΣΟΚ, με τον Νίκο Ανδρουλάκη να έχει δηλώσει ότι δεν θα δώσει λευκή επιταγή στον πρωθυπουργό.

Β. Μονιμότητα στο Δημόσιο: Το θέμα άνοιξε από τον πρωθυπουργό, ο οποίος δήλωσε ότι η μονιμότητα δεν πρέπει να είναι «δύναμη αδράνειας» και πως δεν συνδέεται πλέον με την πολιτική σταθερότητα.  Κυβερνητικά στελέχη τονίζουν ότι είναι ανάγκη να κριθεί αναθεωρητέο το άρθρο 103 και ότι δεν τίθεται θέμα επιστροφής στην εποχή της «πλατείας Κλαυθμώνος», σημειώνοντας ότι στόχος είναι η επιβράβευση των συνεπών και εργατικών υπαλλήλων.

Γ. Δάση και χωροταξία: Το περίφημο άρθρο 24 αποτελεί casus belli για την αντιπολίτευση, ενώ η κυβέρνηση τονίζει ότι απαιτούνται αλλαγές που θα διευκολύνουν επενδύσεις και χρήσεις γης. Το μήνυμα που εκπέμπει το Μαξίμου είναι ότι δεν θα υπάρξουν εκπτώσεις στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά πρέπει να υπάρξει λύση σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη χωροταξία και την πολεοδόμηση. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να καταστεί ρητή η υποχρέωση να κηρύσσονται αναδασωτέες και να μη διατίθενται για άλλον προορισμό δημόσια και ιδιωτικά δάση που καταστράφηκαν από πυρκαγιά και να προβλέπονται και κυρώσεις για τους τυχόν παραβάτες. Επίσης, η χωροταξική και πολεοδομική πολιτική πρέπει να σέβεται και να προάγει την έννοια του περιβαλλοντικού ισοζυγίου.

Δ. Ποινική ευθύνη υπουργών: Στην κυβέρνηση τονίζουν ότι είναι η ώρα να αναθεωρηθεί το άρθρο 86 για την ποινική μεταχείριση των υπουργών. «Εάν θέλουμε να γεφυρώσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ της ελληνικής κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος, θα πρέπει να μη δίνουμε την εντύπωση ότι το πολιτικό σύστημα διά της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας έχει τη δυνατότητα να προστατεύει πολιτικούς από την εκάστοτε πλειοψηφία», έχει τονίσει ο πρωθυπουργός. Η αντιπολίτευση από την πλευρά της βλέπει σκοπιμότητες που έχουν σχέση με την υπόθεση των Τεμπών, προκειμένου να πέσουν στα «μαλακά» υπουργοί όπως ο Κώστας Καραμανλής και ο Χρήστος Τριαντόπουλος, σημειώνοντας ότι το Σύνταγμα μέχρι να αλλάξει πρέπει να τηρείται.

Ε. Εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας: Ο ανώτατος πολιτειακός άρχοντας ναι μεν δεν έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες, δεν παύει όμως να αποτελεί το σύμβολο ενότητας του έθνους. Στο παρελθόν είχαν ακουστεί ακόμη και προτάσεις για εκλογή του απευθείας από το λαό, κάτι όμως που δεν έγινε αποδεκτό. Ζητούμενο πλέον είναι πως θα αντιδράσουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην πρόταση του πρωθυπουργού για μία και μόνη εξαετή θητεία του προέδρου της Δημοκρατίας. Στόχος της πρότασης είναι να μην ανεβαίνουν οι τόνοι όταν η συζήτηση επικεντρώνεται στην ανανέωση ή μη της θητείας και ο θεσμός να μείνει μακριά από κομματικές σκοπιμότητες.

Η διαδικασία
Στο άρθρο 110 του Συντάγματος, ορίζεται ότι η ανάγκη αναθεώρησης του Συντάγματος διαπιστώνεται με απόφαση της Bουλής που λαμβάνεται, ύστερα από πρόταση 50 τουλάχιστον βουλευτών, με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της σε δύο ψηφοφορίες που απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα.
Εάν η αναθεώρηση αποφασιστεί από τη Βουλή, η επόμενη, κατά την πρώτη σύνοδό της, αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών της σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις.
Σε σχέση με τη Συνταγματική Αναθεώρηση, η παρούσα Βουλή είναι η προτείνουσα. Με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της (180 βουλευτές δηλαδή) σε δύο ψηφοφορίες που απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα, καθορίζονται όλες οι διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν.
Η επόμενη Βουλή, όποια δηλαδή προκύψει από τις εθνικές εκλογές το 2027, είναι αυτή η οποία κατά την πρώτη σύνοδό της αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών της (151 βουλευτές δηλαδή) σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις.
Εάν η πρόταση για αναθεώρηση περάσει με πάνω από 151 βουλευτές, αλλά όχι 180, τότε η επόμενη Bουλή μπορεί να αποφασίσει για τις αναθεωρητέες διατάξεις με πλειοψηφία 180 βουλευτών.