Connect with us

Κεντρικό Θέμα

ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε. για νέο πλαίσιο “Εξοικονομώ”: “Ένα επικίνδυνο βήμα οπισθοδρόμησης”

Published

22 ώρες ago

on

H Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Θέρμανσης και Ενέργειας (ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε.) εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στην φημολογούμενη ανάθεση της πλήρους διαχείρισής των νέων προγραμμάτων «Εξοικονομώ» στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.

Όπως σημειώνει η Ένωση, η πρόβλεψη για τους ενεργειακούς πάροχους να ελέγχουν το σύνολο της διαδικασίας – από την αρχική μελέτη και τα ΠΕΑ έως την υλοποίηση των παρεμβάσεων και την αποπληρωμή μέσω των λογαριασμών ενέργειας – συνιστά μια σοβαρή και επικίνδυνη εκτροπή από τις βασικές αρχές διαφάνειας, ισοτιμίας και θεσμικής λογοδοσίας.

Τα κύρια προβλήματα του νέου πλαισίου:

  1. Εκχώρηση δημόσιας πολιτικής σε ιδιώτες με εμπορικό συμφέρον
    Με το προτεινόμενο μοντέλο, το έργο της ενεργειακής αναβάθμισης – που αποτελεί κρίσιμο σκέλος της εθνικής πολιτικής για το περιβάλλον και την κοινωνική συνοχή – μεταβιβάζεται χωρίς επαρκείς εγγυήσεις σε ιδιωτικές επιχειρήσεις που λειτουργούν με αποκλειστικά εμπορικά κριτήρια. Η σύγκρουση συμφερόντων είναι προφανής και η απουσία θεσμικών φίλτρων σοβαρή.
  2. Υπονόμευση της αγοράς και κατακερματισμός της τεχνικής αλυσίδας
    Η πρόταση απαξιώνει το τεράστιο δίκτυο έμπειρων επαγγελματιών – μηχανικών, επιθεωρητών, εγκαταστατών, επιχειρήσεων – που στήριξαν μέχρι σήμερα την επιτυχία των προγραμμάτων «Εξοικονομώ». Αντικαθιστώντας τους με ένα συγκεντρωτικό και αδιαφανές σχήμα, δημιουργείται το έδαφος για πλήρη απορρύθμιση και μονοπωλιακές πρακτικές.
  3. Αποκλεισμός των επαγγελματιών του κλάδου
    Το νέο μοντέλο ακυρώνει στην πράξη τον ρόλο χιλιάδων ειδικών, παραχωρώντας τον συνολικά στους ενεργειακούς παρόχους. Μιλάμε για έναν θεσμικό αποκλεισμό άνευ προηγουμένου, που θέτει σοβαρά ερωτήματα για την πρόθεση της πολιτείας να διαφυλάξει την πολυφωνία και τον υγιή ανταγωνισμό.
  4. Ο πολίτης μετατρέπεται σε παθητικό πελάτη
    Ο πολίτης παύει να είναι δικαιούχος δημόσιας πολιτικής και γίνεται πελάτης-δέσμιος του παρόχου του. Εκχωρεί την επιλογή τεχνικών λύσεων, επαγγελματιών και υλικών σε έναν και μοναδικό πάροχο, χωρίς ανεξαρτησία, χωρίς επιλογές.
  5. Νομικές και συνταγματικές ασυμβατότητες
    Η απευθείας εκχώρηση δημόσιων πόρων σε περιορισμένο αριθμό εταιρειών χωρίς διαγωνισμό, χωρίς τεχνικά κριτήρια και με αποκλεισμό επαγγελματικών ομάδων, παραβιάζει θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος, της ισότητας και της οικονομικής ελευθερίας. Συνιστά παράκαμψη της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας περί ανταγωνισμού.

Τι ζητά & τι προτείνει η ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε.

Η ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε. καλεί μέσω σχετικής επιστολής την ηγεσία του Υπουργείου να αναθεωρήσει άμεσα τη στρατηγική της και να εγκαταλείψει κάθε σκέψη για συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια λίγων. Επιγραμματικά, η Ένωση προτείνει:

  • Διαφανείς διαδικασίες και ισότιμη πρόσβαση για όλες τις επαγγελματικές και τεχνικές ομάδες του κλάδου.
  • Αυστηρό διαχωρισμό ρόλων ανάμεσα σε πάροχο ενέργειας, τεχνικό σύμβουλο και υλοποιητή.
  • Ανεξαρτησία της ενεργειακής επιθεώρησης, ως θεμέλιο τεχνικής αξιοπιστίας.
  • Άμεση έναρξη διαβούλευσης με όλους τους φορείς για να διαμορφωθεί ένα θεσμικά κατοχυρωμένο και τεχνικά βιώσιμο μοντέλο ενεργειακής αναβάθμισης.

Τέλος, όπως υπογραμμίζει η ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε., η ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει εργαλείο συγκέντρωσης οικονομικής ισχύος, εις βάρος των επαγγελματιών και των πολιτών. Η βιωσιμότητα της αγοράς, η ποιότητα των έργων και η εμπιστοσύνη του κοινού βρίσκονται σε κίνδυνο.

Διαβάστε παρακάτω το πλήρες κείμενο της επιστολής της ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε. προς το ΥΠΕΝ:

ΠΡΟΣ :
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΨΗ :

κ. Σταύρου Παπασταύρου
Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ :
κ. Νίκο Τσάφο
Υφυπουργό Περιβάλλοντος
κ. Νίκο Ταγαρά
Υφυπουργό Περιβάλλοντος
κα Δέσποινα Παληαρούτα
Γ.Γ. Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών

Θεμα: «Επιστολή διαμαρτυρίας σχετικά με το σχεδιασμό των νέων προγραμμάτων “Εξοικονομώ”»

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις και δημοσιεύματα που αφορούν το σχεδιασμό των νέων προγραμμάτων «Εξοικονομώ» από την κυβέρνηση, στο πλαίσιο του Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου, μέσω των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, η Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Θέρμανσης και Ενέργειας εκφράζει επί της αρχής την κάθετη αντίθεσή της. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, στο προτεινόμενο πλαίσιο λειτουργίας οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας διαχειρίζονται εξ’ ολοκλήρου τα νέα επιδοτούμενα προγράμματα από την δημιουργία του 1ου ΠΕΑ και την μελέτη έως την προμήθεια των υλικών και την υλοποίηση τους, ενώ η αποπληρωμή των έργων από τους ωφελούμενους θα γίνεται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας σε βάθος χρόνου βάσει της εξοικονόμησης ενέργειας.

Η εναντίωσή μας στο νέο πλαίσιο εδράζεται σε πληθώρα ζητημάτων που πλήττουν την αγορά, τον ανταγωνισμό και δυνητικά τους ίδιους τους εθνικούς στόχους εξοικονόμησης ενέργειας. Τα κυριότερα ζητήματα που εντοπίζονται είναι τα ακόλουθα:

1. Αδιαφανής και αθέμιτη μεταβίβαση δημόσιας πολιτικής σε ιδιωτικά συμφέροντα

Το έργο της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων αποτελεί κομβικό πυλώνα της δημόσιας πολιτικής για το κλίμα και την κοινωνική συνοχή. Η ανάθεσή του σε παρόχους ενέργειας —που κατά βάσει έχουν εμπορικά κίνητρα και όχι θεσμική ουδετερότητα— δημιουργεί σοβαρό ζήτημα διαφάνειας και σύγκρουσης συμφερόντων. Παράλληλα αποκτούν άμεση πρόσβαση και διαχείριση σε κοινοτικά και κρατικά κονδύλια για υλοποίηση ενεργειακής αναβάθμισης του παλαιού κτιριακού δυναμικού σε εθνικό επίπεδο, τη στιγμή μάλιστα που οι ίδιες εταιρείες που παράγουν και εμπορεύονται ενέργεια καλούνται να αξιολογήσουν και να υλοποιήσουν έργα εξοικονόμησης ενέργειας, διαμορφώνοντας συνθήκες καθετοποίησης της αγοράς και άνισου ανταγωνισμού έναντι των υφιστάμενων κλάδων της θέρμανσης και κλιματισμού.

2. Πλήρης απορρύθμιση της αγοράς ενεργειακής εξοικονόμησης

Η επιτυχία των μέχρι σήμερα προγραμμάτων «Εξοικονομώ» στηρίχθηκε στη ολιστική προσέγγιση της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων – από την θερμομονωτική θωράκιση των κτιρίων έως την εγκατάσταση συστημάτων ψύξης/θέρμανσης υψηλής ενεργειακής απόδοσης – με την συμβολή και τεχνική κατάρτιση χιλιάδων επαγγελματιών του κλάδου όπως μηχανικοί, ενεργειακοί επιθεωρητές εγκαταστάτες, και επιχειρήσεις. Η απόφαση να παραγκωνισθεί η υφιστάμενη τεχνική και επιστημονική βάση και να υιοθετηθεί ένα συγκεντρωτικό μοντέλο μέσω παρόχων θέτει σε κίνδυνο τον στόχο για πραγματική ενεργειακή αναβάθμιση και εξοικονόμηση ενέργειας, τη βιωσιμότητα ολόκληρου του επαγγελματικού κλάδου και τη δυνατότητα των πολιτών να έχουν ανεξάρτητη και αντικειμενική ενημέρωση και καθοδήγηση καθώς και ορθές και τεχνικά λειτουργικές εγκαταστάσεις.

3. Αποκλεισμός επαγγελματιών του κλάδου

Η πρόθεση του υπουργείου να αναθέσει σε παρόχους ενέργειας την ευθύνη σχεδιασμού, υλοποίησης και χρηματοδότησης παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, παρακάμπτει πλήρως τον ρόλο χιλιάδων εγκαταστατών, ενεργειακών επιθεωρητών, μηχανικών και τεχνικών γραφείων, οι οποίο έχουν την εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση και τεχνογνωσία να υλοποιούν τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Πρόκειται για έναν θεσμικό αποκλεισμό χωρίς προηγούμενο, ο οποίος οδηγεί σε συγκέντρωση αγοράς σε λίγους μεγάλους παίκτες και πλήττει τον υγιή ανταγωνισμό.

4. Αντιμετώπιση του πολίτη ως παθητικού καταναλωτή, όχι ως δικαιούχου

Η νέα προσέγγιση μετατρέπει τον πολίτη από δικαιούχο κοινοτικών και κρατικών ενισχύσεων και αυτόνομο χρήστη τεχνικών υπηρεσιών, σε πελάτη συμβεβλημένο με τον πάροχο ενέργειας, ο οποίος αναλαμβάνει ρόλο τεχνικού συμβούλου, προμηθευτή και χρηματοδότη ταυτόχρονα. Αυτό αλλοιώνει πλήρως τη φύση της κοινωνικής πολιτικής που υποτίθεται ότι υπηρετεί το νέο μοντέλο.

5. Θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα

Η απευθείας εκχώρηση δημοσίων πόρων (ευρωπαικών επιδοτήσεων) σε έναν περιορισμένο αριθμό ιδιωτικών επιχειρήσεων χωρίς ανοικτό διαγωνισμό και χωρίς την εφαρμογή τεχνικών κριτηρίων και ο επακόλουθος αποκλεισμός επαγγελματικών ομάδων, οι οποίες άλλωστε προβλέπονται ρητά από την κείμενη νομοθεσία ως αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας ενεργειακής αναβάθμισης (Ενεργειακοί Επιθεωρητές, Μηχανικοί, Ενεργειακοί Σύμβουλοι), αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της οικονομικής ελευθερίας από την ίδια την πολιτεία που θα έπρεπε να την προστατεύει και εγείρει πλείστα ζητήματα συνταγματικότητας. Παραβιάζονται θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές όπως η αρχή της ίσης μεταχείρισης και της οικονομικής ελευθερίας.

Όπως πολλάκις προαναφέρθηκε, μια τέτοια πολιτική παραβιάζει την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού αφού δίδεται ξεκάθαρο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας έναντι των άλλων επιχειρήσεων εμπορίας ειδών θέρμανσης και ενέργειας. Οι πάροχοι θα μπορούν να κάνουν κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης επιβάλλοντας τιμές στους προμηθευτές τους και τους λοιπούς εμπλεκομένους τεχνικούς (βλ, ενεργειακούς επιθεωρητές), να επιβάλλουν άνισους όρους στην αγορά και τελικώς στην εξαλείφουν ολικά τον ανταγωνισμό. Συνεπώς η ανάθεση από την ίδια την πολιτεία των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας σε παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας χρήζει νομικής αξιολόγησης και επανεξέτασης.

Ζητούμενα και Προτάσεις

Η ΕΝΕΕΠΙΘΕ καλεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να επανεξετάσει άμεσα τον σχεδιασμό των νέων προγραμμάτων. Προτείνουμε:

  • Να διασφαλιστεί η ισότιμη συμμετοχή όλων των επαγγελματιών – εγκαταστατών, μηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων του κλάδου – μέσω διαφανών διαδικασιών και ίσων όρων και προϋποθέσεων.
  • Να προβλεφθεί αυστηρός διαχωρισμός ρόλων μεταξύ προμηθευτή ενέργειας, τεχνικού συμβούλου και φορέα υλοποίησης. Παράλληλα θα πρέπει να σχεδιαστεί ο κατάλληλος μηχανισμός ελέγχου της ορθής υλοποίησης των έργων αναβάθμισης που θα αποδεικνύουν την τελική εξοικονόμηση ενέργειας.
  • Να παραμείνει το έργο ενεργειακής επιθεώρησης ανεξάρτητο και υποχρεωτικό, χωρίς περιθώρια χειραγώγησης από τους φορείς χρηματοδότησης ή υλοποίησης.
  • Να εξεταστεί η νομιμότητα του νέου μοντέλου και να υπάρξει διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Για την ΕΝΕΕΠΙΘΕ, η ενεργειακή μετάβαση πρέπει να είναι κοινωνικά δίκαιη, θεσμικά διαφανής και επαγγελματικά αξιοκρατική. Ο αποκλεισμός των επαγγελματιών και η μεταφορά δημόσιας πολιτικής σε ιδιώτες παρόχους δεν υπηρετεί κανέναν από αυτούς τους στόχους.

Παρακαλούμε να λάβετε υπόψιν σας τις ανωτέρω θέσεις μας ενώ κρίνεται απαραίτητη και επείγουσα η δια ζώσης συνάντησή μας με τα αρμόδια στελέχη του Υπουργείου προκειμένου να παρασχεθούν εκατέρωθεν διευκρινήσεις, προ των καλοκαιρινών διακοπών. Παρακαλούμε για την άμεση ανταπόκρισή σας στο παραπάνω αίτημα συνάντησής μας.

Με εκτίμηση,

Για την ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε.

Λευτέρης Φωτόπουλος
Πρόεδρος Δ.Σ.

Κίμων Λέφας
Γραμματέας Δ.Σ.

Related Topics:
Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κεντρικό Θέμα

ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε. για νέο πλαίσιο “Εξοικονομώ”: “Ένα επικίνδυνο βήμα οπισθοδρόμησης”

Published

6 ημέρες ago

on

H Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Θέρμανσης και Ενέργειας (ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε.) εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στην φημολογούμενη ανάθεση της πλήρους διαχείρισής των νέων προγραμμάτων «Εξοικονομώ» στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.

Όπως σημειώνει η Ένωση, η πρόβλεψη για τους ενεργειακούς πάροχους να ελέγχουν το σύνολο της διαδικασίας – από την αρχική μελέτη και τα ΠΕΑ έως την υλοποίηση των παρεμβάσεων και την αποπληρωμή μέσω των λογαριασμών ενέργειας – συνιστά μια σοβαρή και επικίνδυνη εκτροπή από τις βασικές αρχές διαφάνειας, ισοτιμίας και θεσμικής λογοδοσίας.

Τα κύρια προβλήματα του νέου πλαισίου:

  1. Εκχώρηση δημόσιας πολιτικής σε ιδιώτες με εμπορικό συμφέρον
    Με το προτεινόμενο μοντέλο, το έργο της ενεργειακής αναβάθμισης – που αποτελεί κρίσιμο σκέλος της εθνικής πολιτικής για το περιβάλλον και την κοινωνική συνοχή – μεταβιβάζεται χωρίς επαρκείς εγγυήσεις σε ιδιωτικές επιχειρήσεις που λειτουργούν με αποκλειστικά εμπορικά κριτήρια. Η σύγκρουση συμφερόντων είναι προφανής και η απουσία θεσμικών φίλτρων σοβαρή.
  2. Υπονόμευση της αγοράς και κατακερματισμός της τεχνικής αλυσίδας
    Η πρόταση απαξιώνει το τεράστιο δίκτυο έμπειρων επαγγελματιών – μηχανικών, επιθεωρητών, εγκαταστατών, επιχειρήσεων – που στήριξαν μέχρι σήμερα την επιτυχία των προγραμμάτων «Εξοικονομώ». Αντικαθιστώντας τους με ένα συγκεντρωτικό και αδιαφανές σχήμα, δημιουργείται το έδαφος για πλήρη απορρύθμιση και μονοπωλιακές πρακτικές.
  3. Αποκλεισμός των επαγγελματιών του κλάδου
    Το νέο μοντέλο ακυρώνει στην πράξη τον ρόλο χιλιάδων ειδικών, παραχωρώντας τον συνολικά στους ενεργειακούς παρόχους. Μιλάμε για έναν θεσμικό αποκλεισμό άνευ προηγουμένου, που θέτει σοβαρά ερωτήματα για την πρόθεση της πολιτείας να διαφυλάξει την πολυφωνία και τον υγιή ανταγωνισμό.
  4. Ο πολίτης μετατρέπεται σε παθητικό πελάτη
    Ο πολίτης παύει να είναι δικαιούχος δημόσιας πολιτικής και γίνεται πελάτης-δέσμιος του παρόχου του. Εκχωρεί την επιλογή τεχνικών λύσεων, επαγγελματιών και υλικών σε έναν και μοναδικό πάροχο, χωρίς ανεξαρτησία, χωρίς επιλογές.
  5. Νομικές και συνταγματικές ασυμβατότητες
    Η απευθείας εκχώρηση δημόσιων πόρων σε περιορισμένο αριθμό εταιρειών χωρίς διαγωνισμό, χωρίς τεχνικά κριτήρια και με αποκλεισμό επαγγελματικών ομάδων, παραβιάζει θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος, της ισότητας και της οικονομικής ελευθερίας. Συνιστά παράκαμψη της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας περί ανταγωνισμού.

Τι ζητά & τι προτείνει η ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε.

Η ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε. καλεί μέσω σχετικής επιστολής την ηγεσία του Υπουργείου να αναθεωρήσει άμεσα τη στρατηγική της και να εγκαταλείψει κάθε σκέψη για συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια λίγων. Επιγραμματικά, η Ένωση προτείνει:

  • Διαφανείς διαδικασίες και ισότιμη πρόσβαση για όλες τις επαγγελματικές και τεχνικές ομάδες του κλάδου.
  • Αυστηρό διαχωρισμό ρόλων ανάμεσα σε πάροχο ενέργειας, τεχνικό σύμβουλο και υλοποιητή.
  • Ανεξαρτησία της ενεργειακής επιθεώρησης, ως θεμέλιο τεχνικής αξιοπιστίας.
  • Άμεση έναρξη διαβούλευσης με όλους τους φορείς για να διαμορφωθεί ένα θεσμικά κατοχυρωμένο και τεχνικά βιώσιμο μοντέλο ενεργειακής αναβάθμισης.

Τέλος, όπως υπογραμμίζει η ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε., η ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει εργαλείο συγκέντρωσης οικονομικής ισχύος, εις βάρος των επαγγελματιών και των πολιτών. Η βιωσιμότητα της αγοράς, η ποιότητα των έργων και η εμπιστοσύνη του κοινού βρίσκονται σε κίνδυνο.

Διαβάστε παρακάτω το πλήρες κείμενο της επιστολής της ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε. προς το ΥΠΕΝ:

ΠΡΟΣ :
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΨΗ :

κ. Σταύρου Παπασταύρου
Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ :
κ. Νίκο Τσάφο
Υφυπουργό Περιβάλλοντος
κ. Νίκο Ταγαρά
Υφυπουργό Περιβάλλοντος
κα Δέσποινα Παληαρούτα
Γ.Γ. Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών

Θεμα: «Επιστολή διαμαρτυρίας σχετικά με το σχεδιασμό των νέων προγραμμάτων “Εξοικονομώ”»

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις και δημοσιεύματα που αφορούν το σχεδιασμό των νέων προγραμμάτων «Εξοικονομώ» από την κυβέρνηση, στο πλαίσιο του Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου, μέσω των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, η Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Θέρμανσης και Ενέργειας εκφράζει επί της αρχής την κάθετη αντίθεσή της. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, στο προτεινόμενο πλαίσιο λειτουργίας οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας διαχειρίζονται εξ’ ολοκλήρου τα νέα επιδοτούμενα προγράμματα από την δημιουργία του 1ου ΠΕΑ και την μελέτη έως την προμήθεια των υλικών και την υλοποίηση τους, ενώ η αποπληρωμή των έργων από τους ωφελούμενους θα γίνεται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας σε βάθος χρόνου βάσει της εξοικονόμησης ενέργειας.

Η εναντίωσή μας στο νέο πλαίσιο εδράζεται σε πληθώρα ζητημάτων που πλήττουν την αγορά, τον ανταγωνισμό και δυνητικά τους ίδιους τους εθνικούς στόχους εξοικονόμησης ενέργειας. Τα κυριότερα ζητήματα που εντοπίζονται είναι τα ακόλουθα:

1. Αδιαφανής και αθέμιτη μεταβίβαση δημόσιας πολιτικής σε ιδιωτικά συμφέροντα

Το έργο της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων αποτελεί κομβικό πυλώνα της δημόσιας πολιτικής για το κλίμα και την κοινωνική συνοχή. Η ανάθεσή του σε παρόχους ενέργειας —που κατά βάσει έχουν εμπορικά κίνητρα και όχι θεσμική ουδετερότητα— δημιουργεί σοβαρό ζήτημα διαφάνειας και σύγκρουσης συμφερόντων. Παράλληλα αποκτούν άμεση πρόσβαση και διαχείριση σε κοινοτικά και κρατικά κονδύλια για υλοποίηση ενεργειακής αναβάθμισης του παλαιού κτιριακού δυναμικού σε εθνικό επίπεδο, τη στιγμή μάλιστα που οι ίδιες εταιρείες που παράγουν και εμπορεύονται ενέργεια καλούνται να αξιολογήσουν και να υλοποιήσουν έργα εξοικονόμησης ενέργειας, διαμορφώνοντας συνθήκες καθετοποίησης της αγοράς και άνισου ανταγωνισμού έναντι των υφιστάμενων κλάδων της θέρμανσης και κλιματισμού.

2. Πλήρης απορρύθμιση της αγοράς ενεργειακής εξοικονόμησης

Η επιτυχία των μέχρι σήμερα προγραμμάτων «Εξοικονομώ» στηρίχθηκε στη ολιστική προσέγγιση της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων – από την θερμομονωτική θωράκιση των κτιρίων έως την εγκατάσταση συστημάτων ψύξης/θέρμανσης υψηλής ενεργειακής απόδοσης – με την συμβολή και τεχνική κατάρτιση χιλιάδων επαγγελματιών του κλάδου όπως μηχανικοί, ενεργειακοί επιθεωρητές εγκαταστάτες, και επιχειρήσεις. Η απόφαση να παραγκωνισθεί η υφιστάμενη τεχνική και επιστημονική βάση και να υιοθετηθεί ένα συγκεντρωτικό μοντέλο μέσω παρόχων θέτει σε κίνδυνο τον στόχο για πραγματική ενεργειακή αναβάθμιση και εξοικονόμηση ενέργειας, τη βιωσιμότητα ολόκληρου του επαγγελματικού κλάδου και τη δυνατότητα των πολιτών να έχουν ανεξάρτητη και αντικειμενική ενημέρωση και καθοδήγηση καθώς και ορθές και τεχνικά λειτουργικές εγκαταστάσεις.

3. Αποκλεισμός επαγγελματιών του κλάδου

Η πρόθεση του υπουργείου να αναθέσει σε παρόχους ενέργειας την ευθύνη σχεδιασμού, υλοποίησης και χρηματοδότησης παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, παρακάμπτει πλήρως τον ρόλο χιλιάδων εγκαταστατών, ενεργειακών επιθεωρητών, μηχανικών και τεχνικών γραφείων, οι οποίο έχουν την εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση και τεχνογνωσία να υλοποιούν τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Πρόκειται για έναν θεσμικό αποκλεισμό χωρίς προηγούμενο, ο οποίος οδηγεί σε συγκέντρωση αγοράς σε λίγους μεγάλους παίκτες και πλήττει τον υγιή ανταγωνισμό.

4. Αντιμετώπιση του πολίτη ως παθητικού καταναλωτή, όχι ως δικαιούχου

Η νέα προσέγγιση μετατρέπει τον πολίτη από δικαιούχο κοινοτικών και κρατικών ενισχύσεων και αυτόνομο χρήστη τεχνικών υπηρεσιών, σε πελάτη συμβεβλημένο με τον πάροχο ενέργειας, ο οποίος αναλαμβάνει ρόλο τεχνικού συμβούλου, προμηθευτή και χρηματοδότη ταυτόχρονα. Αυτό αλλοιώνει πλήρως τη φύση της κοινωνικής πολιτικής που υποτίθεται ότι υπηρετεί το νέο μοντέλο.

5. Θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα

Η απευθείας εκχώρηση δημοσίων πόρων (ευρωπαικών επιδοτήσεων) σε έναν περιορισμένο αριθμό ιδιωτικών επιχειρήσεων χωρίς ανοικτό διαγωνισμό και χωρίς την εφαρμογή τεχνικών κριτηρίων και ο επακόλουθος αποκλεισμός επαγγελματικών ομάδων, οι οποίες άλλωστε προβλέπονται ρητά από την κείμενη νομοθεσία ως αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας ενεργειακής αναβάθμισης (Ενεργειακοί Επιθεωρητές, Μηχανικοί, Ενεργειακοί Σύμβουλοι), αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της οικονομικής ελευθερίας από την ίδια την πολιτεία που θα έπρεπε να την προστατεύει και εγείρει πλείστα ζητήματα συνταγματικότητας. Παραβιάζονται θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές όπως η αρχή της ίσης μεταχείρισης και της οικονομικής ελευθερίας.

Όπως πολλάκις προαναφέρθηκε, μια τέτοια πολιτική παραβιάζει την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού αφού δίδεται ξεκάθαρο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας έναντι των άλλων επιχειρήσεων εμπορίας ειδών θέρμανσης και ενέργειας. Οι πάροχοι θα μπορούν να κάνουν κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης επιβάλλοντας τιμές στους προμηθευτές τους και τους λοιπούς εμπλεκομένους τεχνικούς (βλ, ενεργειακούς επιθεωρητές), να επιβάλλουν άνισους όρους στην αγορά και τελικώς στην εξαλείφουν ολικά τον ανταγωνισμό. Συνεπώς η ανάθεση από την ίδια την πολιτεία των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας σε παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας χρήζει νομικής αξιολόγησης και επανεξέτασης.

Ζητούμενα και Προτάσεις

Η ΕΝΕΕΠΙΘΕ καλεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να επανεξετάσει άμεσα τον σχεδιασμό των νέων προγραμμάτων. Προτείνουμε:

  • Να διασφαλιστεί η ισότιμη συμμετοχή όλων των επαγγελματιών – εγκαταστατών, μηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων του κλάδου – μέσω διαφανών διαδικασιών και ίσων όρων και προϋποθέσεων.
  • Να προβλεφθεί αυστηρός διαχωρισμός ρόλων μεταξύ προμηθευτή ενέργειας, τεχνικού συμβούλου και φορέα υλοποίησης. Παράλληλα θα πρέπει να σχεδιαστεί ο κατάλληλος μηχανισμός ελέγχου της ορθής υλοποίησης των έργων αναβάθμισης που θα αποδεικνύουν την τελική εξοικονόμηση ενέργειας.
  • Να παραμείνει το έργο ενεργειακής επιθεώρησης ανεξάρτητο και υποχρεωτικό, χωρίς περιθώρια χειραγώγησης από τους φορείς χρηματοδότησης ή υλοποίησης.
  • Να εξεταστεί η νομιμότητα του νέου μοντέλου και να υπάρξει διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Για την ΕΝΕΕΠΙΘΕ, η ενεργειακή μετάβαση πρέπει να είναι κοινωνικά δίκαιη, θεσμικά διαφανής και επαγγελματικά αξιοκρατική. Ο αποκλεισμός των επαγγελματιών και η μεταφορά δημόσιας πολιτικής σε ιδιώτες παρόχους δεν υπηρετεί κανέναν από αυτούς τους στόχους.

Παρακαλούμε να λάβετε υπόψιν σας τις ανωτέρω θέσεις μας ενώ κρίνεται απαραίτητη και επείγουσα η δια ζώσης συνάντησή μας με τα αρμόδια στελέχη του Υπουργείου προκειμένου να παρασχεθούν εκατέρωθεν διευκρινήσεις, προ των καλοκαιρινών διακοπών. Παρακαλούμε για την άμεση ανταπόκρισή σας στο παραπάνω αίτημα συνάντησής μας.

Με εκτίμηση,

Για την ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε.

Λευτέρης Φωτόπουλος
Πρόεδρος Δ.Σ.

Κίμων Λέφας
Γραμματέας Δ.Σ.

Related Topics:
Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ