Εκτός Βουλής τρεις βουλευτές των Σπαρτιατών – Σε μετάβαση το κοινοβουλευτικό τοπίο

Σημαντική καμπή στο κοινοβουλευτικό και πολιτικό σκηνικό προκαλεί η απόφαση του εκλογοδικείου, που οδήγησε στην έκπτωση τριών βουλευτών του κόμματος των Σπαρτιατών, λόγω της διαπιστωμένης επιρροής του καταδικασμένου Ηλία Κασιδιάρη.

Οι βουλευτές Βασίλης Στίγκας, Πέτρος Δημητριάδης και Αλέξανδρος Ζερβέας χάνουν οριστικά τις έδρες τους, ενώ το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αποφάσισε πως η Βουλή θα συνεχίσει να λειτουργεί με 297 βουλευτές, χωρίς πρόβλεψη για αντικατάστασή τους.

Η απόφαση αυτή βασίστηκε στο γεγονός ότι το κόμμα Σπαρτιάτες συμμετείχε στις εκλογές του 2023 παράνομα, υπό την άτυπη καθοδήγηση του Κασιδιάρη. Ωστόσο, οι επιπτώσεις της κρίσης περιορίζονται μόνο στους τρεις βουλευτές κατά των οποίων ασκήθηκαν προσφυγές. Οι υπόλοιποι εννέα βουλευτές του κόμματος διατηρούν τις έδρες τους.

Η κρίση του εκλογοδικείου ευθυγραμμίζεται με προηγούμενη απόφαση του Αρείου Πάγου, που απαγόρευσε τη συμμετοχή των Σπαρτιατών στις ευρωεκλογές, αλλά έρχεται σε αντίθεση με πρόσφατη απόφαση του Εφετείου, που αθώωσε τα στελέχη του κόμματος για εκλογική απάτη.

Συνταγματικό δίλημμα και νομικές ερμηνείες

Η έκπτωση των τριών βουλευτών προκαλεί ευρύτερη συζήτηση για το αν η μείωση του αριθμού των βουλευτών σε 297 επηρεάζει τα όρια κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών.

Η μία σχολή σκέψης, στην οποία εντάσσεται και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, υποστηρίζει ότι τα απαιτούμενα ποσοστά πρέπει να αναπροσαρμοστούν. Για παράδειγμα, η απόλυτη πλειοψηφία θα μεταβιβαζόταν από 151 σε 149 βουλευτές, η πλειοψηφία των 180 για συνταγματική αναθεώρηση σε 178 και η υπογραφή 49 βουλευτών θα επαρκούσε για πρόταση δυσπιστίας.

Αντίθετα, άλλοι συνταγματολόγοι επικαλούνται το άρθρο 74 του Κανονισμού της Βουλής, τονίζοντας ότι τα όρια βασίζονται στον προβλεπόμενο συνολικό αριθμό των εδρών (300), ανεξαρτήτως του αν είναι πλήρως κατειλημμένες. Συνεπώς, η απόλυτη πλειοψηφία παραμένει στους 151.

Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Παναγιώτης Δουδωνής, κατέκρινε την άποψη περί μείωσης της πλειοψηφίας, κάνοντάς λόγο για αντισυνταγματικότητα και παραβίαση της κοινοβουλευτικής νομιμότητας.

Τι θα ακολουθήσει

Το Προεδρείο της Βουλής αναμένει το επίσημο κείμενο της απόφασης ώστε να κινηθεί η διαδικασία αποπομπής των τριών βουλευτών και έχει ήδη ζητήσει τη γνωμοδότηση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής για το ζήτημα των πλειοψηφιών.

Η επικράτηση της μιας ή της άλλης νομικής ερμηνείας θα επηρεάσει σημαντικά τις κοινοβουλευτικές ισορροπίες, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά προτάσεις δυσπιστίας, σύσταση εξεταστικών και διαδικασίες αναθεώρησης του Συντάγματος.

Νέα κοινοβουλευτική πραγματικότητα

Η έκπτωση των τριών βουλευτών συνεπάγεται και τη διάλυση της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σπαρτιατών, καθώς δεν πληροί πλέον τον ελάχιστο αριθμό μελών. Η Βουλή περνά σε νέα φάση λειτουργίας με οκτώ κόμματα.

Η απόφαση του εκλογοδικείου δεν επηρεάζει μόνο τα πρόσωπα που αποβλήθηκαν, αλλά ενδέχεται να μεταβάλει συνολικά τους συσχετισμούς και τη λειτουργία του κοινοβουλίου μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές.