Φορολογική απαλλαγή για νομικά πρόσωπα κατά τη μεταβίβαση συμμετοχών – Πότε εφαρμόζεται

Μια σημαντική διευκόλυνση για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα ισχύει από το 2020, καθώς προβλέπεται απαλλαγή από τον φόρο υπεραξίας που προκύπτει όταν ένα νομικό πρόσωπο μεταβιβάζει συμμετοχές, δηλαδή μετοχές ή ποσοστά, που κατέχει σε άλλες εταιρείες.

Η υπεραξία είναι το κέρδος που προκύπτει αν η τιμή πώλησης των συμμετοχών είναι μεγαλύτερη από την τιμή στην οποία αυτές είχαν αποκτηθεί. Ωστόσο, η απαλλαγή αυτή δεν είναι γενική και χωρίς όρους. Για να ισχύσει, πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις τόσο από την εταιρεία που μεταβιβάζει τις συμμετοχές όσο και από την εταιρεία της οποίας οι συμμετοχές πωλούνται. Συγκεκριμένα, η επιχείρηση που πουλά πρέπει να είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, να κατέχει τουλάχιστον το 10% της εταιρείας που πωλεί για τουλάχιστον δύο χρόνια, και η εταιρεία που πωλείται να είναι εγκατεστημένη σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να υπόκειται κανονικά σε φορολογία στη χώρα της και να μην θεωρείται ότι έχει έδρα σε τρίτη χώρα εκτός Ε.Ε. μέσω κάποιου φορολογικού τεχνάσματος.

Για παράδειγμα, αν μια ελληνική ανώνυμη εταιρεία κατέχει το 20% μιας θυγατρικής εταιρείας στην Ιταλία επί τρία χρόνια και αποφασίσει να πουλήσει αυτό το ποσοστό, τότε δεν θα πληρώσει φόρο για το κέρδος που θα προκύψει από αυτή τη μεταβίβαση, εφόσον πληρούνται όλα τα παραπάνω. Αντίστοιχα, αν μια ελληνική ΙΚΕ έχει στην κατοχή της το 15% μιας ελληνικής ΕΠΕ και μετά από δύο χρόνια πουλήσει αυτό το ποσοστό με κέρδος, το κέρδος αυτό απαλλάσσεται από τον φόρο υπεραξίας.

Επιπλέον, υπάρχει πρόβλεψη και για τις ζημίες που ενδέχεται να έχουν προκύψει από τέτοιου είδους μεταβιβάσεις στο παρελθόν. Αν μια εταιρεία είχε αποτιμήσει ζημίες από συμμετοχές έως το τέλος του 2019 και τις είχε καταγράψει επίσημα στα βιβλία της ή σε οικονομικές καταστάσεις που έχουν ελεγχθεί από ορκωτούς ελεγκτές, μπορεί να τις χρησιμοποιήσει για φορολογική έκπτωση, εφόσον αυτές οι ζημίες καταστούν οριστικές έως το τέλος του 2026.

Τέλος, η απαλλαγή αυτή μπορεί να ισχύει και για περιπτώσεις όπου αλλοδαπές εταιρείες που έχουν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα μεταβιβάζουν συμμετοχές, αρκεί να έχουν φορολογική έδρα σε χώρα της Ε.Ε. ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.