Θετική η εικόνα της ελληνικής οικονομίας το 2024 σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ESM

Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), στην ετήσια έκθεσή του για το 2024, αναγνωρίζει τη σημαντική πρόοδο της ελληνικής οικονομίας, η οποία, παρά τις διεθνείς αβεβαιότητες, παρουσίασε σταθερή ανάπτυξη, μείωση της ανεργίας και του δημόσιου χρέους, καθώς και ισχυρό πρωτογενές πλεόνασμα. Ο ESM υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα συνέχισε τη μεταρρυθμιστική της πορεία με συνέπεια, ενισχύοντας τη μακροοικονομική της σταθερότητα και επιτυγχάνοντας θετικά αποτελέσματα σε βασικούς οικονομικούς δείκτες.

Η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 2,3%, ξεπερνώντας τον μέσο όρο της ευρωζώνης, επωφελούμενη από την αύξηση της απασχόλησης, την ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγής, τις ισχυρές τουριστικές επιδόσεις και την ανοδική πορεία των επενδύσεων, κυρίως μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Παράλληλα, η ανεργία υποχώρησε κάτω από το 10% για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια, ενώ η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό συνέχισε να αυξάνεται.

Το πρωτογενές πλεόνασμα κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο, φτάνοντας το 4,8% του ΑΕΠ, αυξημένο κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Τα φορολογικά έσοδα ενισχύθηκαν σημαντικά λόγω της βελτίωσης της φορολογικής συμμόρφωσης και των ευνοϊκών οικονομικών συνθηκών, ενώ οι δημόσιες δαπάνες περιορίστηκαν μετά τη σταδιακή άρση των μέτρων στήριξης για την ενεργειακή κρίση. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε για τέταρτη συνεχή χρονιά, πλησιάζοντας το ψυχολογικό όριο του 100%.

Στο πεδίο των αγορών, τα spreads των ελληνικών κρατικών ομολόγων υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, ενώ όλοι οι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης επανέφεραν τη χώρα στην επενδυτική βαθμίδα. Η θετική αυτή δυναμική επέτρεψε στην Ελλάδα να προχωρήσει σε πρόωρη αποπληρωμή δανείων ύψους σχεδόν 8 δισ. ευρώ από το GLF, διατηρώντας παράλληλα υψηλά τα ταμειακά αποθέματα.

Ένα ακόμη κρίσιμο ορόσημο αποτέλεσε η απορρόφηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από το Υπερταμείο. Η ολοκλήρωση της στρατηγικής αποεπένδυσης του ΤΧΣ από τις συστημικές τράπεζες και η ενίσχυση του Υπερταμείου αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση της διαχείρισης της κρατικής περιουσίας, με τον ESM και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διατηρούν ρόλο παρατηρητή.

Οι ελληνικές τράπεζες κατέγραψαν θετικές επιδόσεις, αν και η κερδοφορία τους μειώθηκε από τα επίπεδα-ρεκόρ του 2023 λόγω της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων. Η κεφαλαιακή επάρκεια διατηρήθηκε, οι πιστώσεις προς τις επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά 10% και οι δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων υποχώρησαν στο 3,4% το γ΄ τρίμηνο του έτους. Ωστόσο, σημαντικό απόθεμα παλαιών «κόκκινων» δανείων εκτός ισολογισμών, ύψους 74,7 δισ. ευρώ, δεν έχει ακόμη αναδιαρθρωθεί, κάτι που καθιστά επιτακτική την αποτελεσματική εφαρμογή του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι, για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια, οι ελληνικές τράπεζες κατέβαλαν μέρισμα, ενώ ανακοίνωσαν σχέδια για πρόωρη απόσβεση των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της ποιότητας των κεφαλαίων τους.

Παρά τη θετική πορεία, ο ESM επισημαίνει την ανάγκη για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων ώστε να ξεπεραστούν τα χρόνια διαρθρωτικά εμπόδια και να ενισχυθεί η παραγωγικότητα, η οποία παραμένει αισθητά χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Η δημοσιονομική σύνεση παραμένει θεμέλιο των οικονομικών πολιτικών της χώρας.

Οι προοπτικές για το 2025 είναι ευνοϊκές, με την ανάπτυξη να προβλέπεται εκ νέου στο 2,3% και τον πληθωρισμό να αναμένεται να συγκλίνει στον στόχο του 2%. Η Ελλάδα εκτιμάται ότι θα διατηρήσει την ικανότητα εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών της προς τον ESM και το EFSF, ενώ η ταμειακή της θέση θεωρείται επαρκής, με τους βραχυπρόθεσμους κινδύνους να χαρακτηρίζονται χαμηλοί.